مقایسه کارکردهای اجرایی در دانش‌آموزان دارای اختلال ناتوانی در ریاضی با همتایان عادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی بالینی دانشگاه تبریز

2 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی کودک و نوجوان دانشگاه تبریز

3 کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، دانشگاه آزاد اردبیل

چکیده

هدف: پژوهش حاضر باهدف مقایسه کارکردهای اجرایی (زمان واکنش، بازداری پاسخ، توجه پایدار  و حافظه کاری) در دانش‌آموزان دارای اختلال ناتوانی در ریاضی با همتایان عادی انجام شده است.
روش: این پژوهش یک مطالعه‌ی توصیفی از نوع علی- مقایسه‌ای است. جامعه­ی مورد مطالعه‌ی آن شامل کلیه­ی دانش‌آموزان پسر مقطع سوم و چهارم ابتدایی با و بدون اختلال ناتوانی در ریاضی شهر اهواز است. بر این اساس 30  نفر  از دانش‌آموزان مقطع سوم و چهارم ابتدایی مرکز اختلالات یادگیری ناحیه 4 شهر اهواز به صورت نمونه هدفمند انتخاب و با 30 نفر از دانش‌آموزان عادی مقایسه شدند. برای اندازه‌گیری متغیرهای پژوهش از آزمون TOVA (به عنوان یک آزمون عملکرد مستمر) و خرده مقیاس حافظه ارقام وکسلر استفاده گردید. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا) تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که کودکان دارای اختلال ناتوانی در ریاضی نسبت به کودکان عادی عملکرد ضعیف‌تری در زمان واکنش، بازداری پاسخ، توجه پایدار و حافظه کاری داشتند و تفاوت معناداری بین دو گروه وجود داشت.
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های پژوهش مبنی بر عملکرد ضعیف‌تر کودکان دارای اختلال ناتوانی در ریاضی نسبت به کودکان عادی در کارکردهای اجرایی (زمان واکنش، بازداری پاسخ، توجه پایدار و حافظه کاری)، به نظر می‌رسد این ضعف منجر به مشکلاتی در تصمیم‌گیری و عدم قضاوت مناسب، مشکلات با نوآوری‌ها و تغییر، حواس‌پرتی و مشکلات در جنبه‌های مختلف حافظه می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparison of executive function in Students with Dyscalculia disorder and normal counterparts

نویسندگان [English]

  • mansoor beyrami 1
  • bahram peyman nia 2
  • elham mousavi giyah 3
1
2
3
چکیده [English]

Objective: The present study compares the performance of executive function) reaction time, response inhibition, sustained attention and working memory (in Students with Dyscalculia disorder and normal counterparts.
Method: The sample consisted of 30 Students with Dyscalculia disorder in Learning Disabilities center of area 4 in Ahvaz and 30 Normal Third grade and fourth grade students who were selected by random sampling method in Ahvaz. To measure research variables from these skills TOVA (as a continuous performance test) and memory subscales in Intelligence Wechsler test were used. For analyzing the data, multivariate analysis of variance (MANOVA) were used. Results: the results showed that Students with Dyscalculia disorder had lower performance on reaction time, response inhibition, sustained attention and working memory rather than  normal Students. Signific differences were found between the two groups.
Conclusion: According to the findings, it seems that Dyscalculia disorder lead to problems of poor decision making and lack of good judgment, problems with innovation and change, distractibility and problems on various aspects of memory.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Executive function
  • working memory
  • Dyscalculia disorder
- اتکینسون، ریتا ال؛ اتکینسون، ریچارد سی؛ اسمیت، ادوارد ای؛ بم، داریل ج و هوکسما، سوزان نولن (1385)؛ زمینه روانشناسی هیلگارد، ترجمه محمدنقی براهنی؛ بهروز بیرشک؛ مهرداد بیک؛ رضا زمانی؛ سعید شاملو؛ مهرناز شهرآرای؛ یوسف کریمی؛ نیسان گاهان؛ مهدی محی­الدین و کیانوش هاشمیان. تهران: رشد. تاریخ انتشار به زبان اصلی 2000.
-     امیریانی، فرشته؛ طـاهایی؛ علی­اکبر و کمـالی، محمد (1390)؛ بررسی مقایسه­ای توجه شنیداری در دانش­آموزان مبتلا به اختلال یادگیری و عادی 7-9 ساله، شنوایی شناسی 20(1): 55-63.
-     بیرامی، منصور (1391)؛ برنامه­ی آموزشی کارکرد اجرایی خود تنظیمی و بررسی تأثیر آن بر بهبود عملکرد خواندن و کارکردهای اجرایی دانش آموزان دارای اختلال خواندن، دانشگاه تبریز، طرح پژوهشی.    
-     پورمحسنی، فرشته؛ وفایی، مریم و آزادفلاح، پرویز (1383)؛ تأثیر بازی­های رایانه­ای بر توانایی چرخش ذهنی نوجوانان، مجله تازه­های علوم شناختی 6 (4): 75- 83.
-     سانتراک، جان دبلیو (1388)؛ زمینه روان­شناسی سانتراک، ترجمه مهرداد فیروز بخت، تهران: انتشارات، رسا، تاریخ انتشار به زبان اصلی 2003.
-     شهیم، سیما (1387)؛ مقیاس تجدیدنظر شده هوشی وکسلربرای کودکان (ویسک، آر)، چاپ، شیراز: دانشگاه شیراز، مرکز نشر.
-     شریفی، علی اکبر؛ داوری، رقیه. (1391)؛ شیوع ناتوانی­های یادگیری در دانش­آموزان پایه­ی اول و دوم ابتدایی استان چهارمحال و بختیاری. پژوهش در حیطه­ی کودکان استثنایی 8(4): 41-18.
-     جانه، مژده ؛ابراهیمی قوام، صغری و علیزاده، حمید (1390)؛ بررسی کارکردهای اجرایی استدلال، برنامه ریزی-سازماندهی و حافظه کاری در دانش آموزان دختر با و بدون اختلال ریاضی مقطع  دبستان استان تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
-     دلبری، مسعود؛ محمد زاده، حسن و دلبری، محمد (1388)؛ تأثیر بازی­های رایانه­ای بر بهره هوشی، زمان و کنش و زمان حرکت نوجوانان. مجله رشد و یادگیری حرکتی– ورزشی4(2): 135-142.
-     دلاور، علی (1380)؛ مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی (چاپ اول)، تهران: انتشارات رشد.
-     عابدی، احمد؛ ملک­پور، مختار؛ مولوی، حسین؛ عریضی سامانی، حمید رضا؛ امیری، شعله (1387)، مقایسه­ی ویژگی­های عصب روان­شناختی کودکان خردسال با ناتوانی­های یادگیری عصب روان شناختی/تحولی و عادی پیش از دبستان، فصلنامه­ی پژوهش در حیطه­ی کودکان استثنایی 8(1): 1-18.
-     عبدی، حسن؛ کسائیان، امیر؛ کیانزاده، اصغر؛ طیبی ثانی، سیدمصطفی و فهیمی­نژاد، علی (1389)، مقایسه زمان واکنش ساده و انتخابی ورزشکاران دختر و پسر، مجله دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار، 17(4): 290 تا 296.
-     علیپور، احمد؛ شقاقی، فرهاد؛ احمد ازغندی، علی و نوفرستی اعظم (1390)؛ شیوع اختلال یادگیری ریاضی در دوره ابتدایی، روان­شناسی تحولی: روان شناسان ایرانی، 8 (32): 343-353.
-     قمری­گیوی، حسین؛ نریمانی، محمد و محمودی هیوا (1390)؛ بررسی اثر بخشی نرم افزار پیشبرد شناختی برکارکردهای اجرایی، بازداری پاسخ و حافظه کاری کودکان دچار اختلال نارساخوانی ونقص توجه/بیش­فعالی، ناتوانی­های یادگیری 1(2): 98-115.
-     کرمی­نوری، رضا (1386)؛ روان­شناسی حافظه و یادگیری با رویکرد شناختی، تهران: انتشارات سمت.
-     کرک، ساموئل، چالفانت، جیمز (1377)؛ اختلال­های یادگیری تحولی و تحصیلی، ترجمه سیمین رونقی، زینب خانجانی و مهین وثوقی، تهران، سازمان آموزش و پرورش استثنایی.
-     هالاهان، دانیل پی؛ کافمن، جیمز؛ لوید جان، لوید؛ ویس، مارگات و مارتینز، الیزابت (2011)؛ اختلال­های یادگیری، ترجمه حمید علیزاده؛ قربان همتی؛ صدیقه رضایی و ستاره شجاعی (1391)، تهران: نشر ارسباران.
-  Asadzadeh H. Survey of working memory in education development in students. Journal of Education 2009;25(1): 53-70. ) Persian(.
-  Barkley, R.A. (1997). ADHD and the nature of self-control. New York: The Guilford Press.
-  Boot, W.R, Kramer. A.F, Simons. D.J, Fabiano M. Graeton. G.(2008), the effect of video games playing on attentions memory and executive control, Acta psychological, 129,387-393.
-  Bull, A , Screrif Y.(2001). Goaldirected upper limb movments by children and without DCD: A window into perceptuo-motor dysfunction? Phisiotherapy international journal, 9(3),1-12.
-  Brooks, A. D., Berninger, V. W., & Abbott, R. D. (2011). Letter naming and letter writing reversals in children with dyslexia: Momentary inefficiency in the phonological and orthographic loops of working memory. Developmental Neuropsychology, 36 (7), 847-868.
-  Chabot, R. A., diMichele, F., Prichep, L., & John, E.R.(2001). The clinical role ofcomputerized EEG inthe evaluation and treatment of learning and attention disorders inchildren and adolescents. Journal ofClinical Neuropsychiatry, 13, 171-186.
-  Cherny.I.D,.(2008).Mom let me play more computer games : they improve my mental rotation skills, published online : 13 July 2008. www. Springer.com. sexroles.59.776-782.
-  Dawson, P., & Guare, R. (2004). Executive skill in children and adolescents: A practical guide to assessment and intervention. New York: The Guilford press.
-  Demos, J. N.(2004). Getting started with neurofeedback.Norton & company, New york, London.Fahrion, S. L; Walters, E. D; Coyne, L; & Allen, T.(1992). Alteration in EEG amplitude, personality factorsand brain electrical maping after alpha-thetatraining: a controlled case study of an alcoholic recovery.
-  Dye. M. W. G, Green. C. S, BaVelier. (2009). increasing speed of processing with action video games, psychological sciece, 18, 231-228.
-  Dye, m.w.G, Green.C.S, Bavelier. (2010). the attention skills in action video game players, neuropsychological, 7, 178-189.
-  Ergorul, C., & Eichenbaum, H. (2006). Essential role of the hippocampal formation in rapid learning of higher-order sequential associations. The Journal of Neuroscience, 26, 4111–4117.
-  Fernández, T., Garcı´a, F., Prado Alcalá, R.A., Santiago, E., Fernández Bouzas, E., Harmony, T., Dı´az Comas, L., Belmont, H(2008). Positive vs. Negative reinforcement in neurofeedback applied to learning disabled children. Clinical Neurophysiology. 119(9), 163.
-  Kandel, E. R., Schwartz, J. H., & Jessell, T. M. (2012). Principles of neural science (5th ed.). New York, NY/London: McGraw-Hill.
-  Mclean. K . & Hictch , J. (2001). Executive functions in student with and without mathematics disorder. J of learning disabilities,  30, 214-225.
-  Landerl, K., & Willburger, E(2010). Temporal processing, attention, and learning disorders. Learning and Individual Differences, 20, 393–401.
-  Lezak MD. Howieson DB. Loring. (2004). Neuropsychological assessment.4th ed. New York:Oxford university press, 618-619.
-  Lubar, J.F. , Swartwood, M.O., Swartwood, J.N., & ODonnell, P.H. (1995) Evaluation of the effectiveness of EEG neurofeedback training for ADHD in a clinical setting as measured by changes in TOVA scores, behavioral ratings, and WISC-R performance. Biofeedback and Self Regulation,20,211-218.
-  Mason, D. J., Humphreys, G. W. and Kent, L. S. (2003). Exploring Selective Attention in ADHD: Visual Search Through Space and Time. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 4(2), 1-20.
-  Mclean, J.F., & Hitch, G. H. (1999). Working memory impairments in children with specific mathematics learning difficulties. Journal of Experimental Child Psychology, 74, 240-26.
-  Mclean. K., & Hictch , J. (2001). Executive functions in student with and without mathematics disorder .Journal of learning disabilites. 30:214-225.
-  Mogasale,V.V.,Patil,V.D.,Patil,N.M., & Mogasale, V. (2011). Prevalence of Specific Learning Disabilities Among Primary School Children in a South Indian City I.ndian Journal of Pediatrics,79(3),1-6.
-  Packard, M. G., & Knowlton, B. J. (2002). Learning and memory functions of the basal ganglia. Annual Review of Neuroscience, 25, 563–593.
-  Passolunghi, M. Chiara; Vercelloni, Barbara; Schadee, Hans. (2007). The Precursors of Mathematics Learning: Working Memory, Phonological Ability and Numerical Competence. 22, 165-184.
-  Rourk, B. P. (1995). Syndrome of nonverbal learning disabilities: Neurodevelopmental manifestation. New York: Guilford press.
-  Shalev, S. R., & Gross-Tsur, V. (2000).Developmental dyscalculia. Pediatric Neurology, 24,337-342.
-  Sideridis. D. (2007). Why are student with LD depressed? Journal of learning disabilities, 40, 26-31.
-  Sterr, A. M.(2004). Attention performance in young adults with learning disabilities. Learning and Individual Differences, 14, 125–133
-  Swanson, H. L., & Wilson, K.M. (2001). Are mathematics disabilities due to a damain–general of a damain specifc-working memory defict? Journal of Learaing Disabilites, 34 (3), 237- 48.
-  Swanson, H., L & Jerman ,O (2006). Math Disabilities: A selective meta-Analysis of the literature. Review of educational Research, 76,249-251.
-  Swanson, L. H., & Jerman, O. (2007). The influence of working memory of reading growth in subgroups of children with reading disabilities. Journal of Exceptional Child Psychology, 96(4), 249-283.
-  Schendan, H. E., Searl, M. M., Melrose, R. J., & Stern, C. E. (2003). An fMRI study of the role of the medial temporal lobe in implicit and explicit sequence learning. Neuron, 37, 1013–1025.
-  Ullman, M. T. (2004). Contributions of memory circuits to language: The declarative procedural model. Cognition, 92, 231–270.
-  Ullman, M. T., & Pullman, M. Y. (2013). A compensatory role for declarative memory in neurodevelopmental disorders (Manuscript submitted for publication).