تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی- هیجانی بر باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی دانشگاه گیلان

2 استاد گروه روانشناسی دانشگاه گیلان

3 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی دانشگاه گیلان

چکیده

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین تأثیر آموزش مهارت‌های اجتماعی- هیجانی بر باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص بود.
روش‌: طرح پژوهش نیمه‌آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه بود. نمونه پژوهش 26 دانش‌آموز مقطع ابتدایی مبتلا به اختلال یادگیری خاص شهرستان رشت در سال تحصیلی 1396-1395 بود که به‌طور در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه گمارده شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی استفاده شده است. آموزش مهارت‌های اجتماعی- هیجانی به‌صورت گروهی در 12 جلسه برای گروه آزمایش ارائه شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس تک‌متغیری نشان داد که این آموزش بر افزایش باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی در دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری خاص تأثیر دارد (001/0>P).
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش، روش آموزش مهارت‌های اجتماعی- هیجانی به‌عنوان یک تکنیک می‌تواند در بهبود باورها و انگیزه‌های فراشناختی این کودکان مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effect of Social- Emotional Skills Training on Motivational Beliefs and Self- Regulated Learning Strategies in Students with Specific Learning Disorder

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Rahbar Karbasdehi 1
  • Abbas Abolghasemi 2
  • Ebrahim Rahbar Karbasdehi 3
1 University of Guilan
2 University of Guilan
3 University of Guilan
چکیده [English]

Purpose: The purpose of the present research was to determine the effect of social- emotional skills training on motivational beliefs and self- regulated learning strategies in students with specific learning disorder.
Method: This study is a quasi-experimental with pre-test/post-test and a control group. The sample of consisted of 26 elementary school students with specific learning disorder in Rasht city in the school year 2016-2017 that were selected by available sampling method and assigned to two experimental and control groups. To collect the data, Motivational Beliefs and Self- Regulated Learning Strategies Questionnaire were used before and after training. The 12 sessions of social- emotional skills training were implemented for experimental group.
Results: The results of multivariate analysis of covariance showed that this training were significantly improve motivational beliefs and self- regulated learning strategies in students with specific learning disorder (P<0.001).
Conclusion: According to the findings of the research, social- emotional skills training as a technique can be effective in improving metacognitive beliefs and motivations of these children.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social- emotional skills
  • Motivational Beliefs
  • self-regulated strategies
  • learning disorder

مراجع

ابوالقاسمی، عباس؛ برزگر، سبحان و رستم‌اوغلی، زهرا. (1393). «اثربخشی آموزش یادگیری خودتنظیمی بر خودکارآمدی و رضایت از زندگی در دانش‌آموزان دارای اختلال ریاضی». ناتوانی‌های یادگیری، 4(2)، 21-6.
بهراد، بهنام. (1394). «مدارس کانون‌های اصلی ارتقاء سلامت و پیشگیری از رفتارهای پرخطر». رشد آموزش ابتدایی، 19(2)، 5-1.
پورعبدل، سعید؛ صبحی قراملکی، ناصر؛ بسطامی، مالک و غضنفری، هادی. (1395). «اثربخشی درمان پذیرش و تعهد بر کاهش تعلل‌‌ورزی تحصیلی دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری خاص». راهبردهای شناختی در یادگیری، 4(6)، 170-157.
پیرانی، ذبیح. (1395). «مداخله‌ای در کارکردهای شناختی و هیجانی دانش‌آموزان نارساخوان: اثربخشی و کارآمدی آموزش مهارت‌های شناختی- هیجانی». ناتوانی‌های یادگیری، 5(3)، 53-28.
جعفری‌ثانی، حسین؛ حجازی، زهرا و وقاری زمهریر، زهرا. (1395). «بررسی تأثیر روش تدریس تفحّص گروهی بر رشد مهارت‌‌های اجتماعی دانش‌آموزان». راهبردهای شناختی در یادگیری، 4(7)، 41-23.
زارع بهرام‌آبادی، مهدی؛ گنجی، کامران. (1393). «بررسی شیوع اختلال نارسایی توجه/ بیش‌فعالی و همبودی آن با اختلال یادگیری در دانش آموزان دبستانی». ناتوانی‌های یادگیری، 3(4)، 43-25.
سیف، علی‌اکبر. (1395). روانشناسی پرورشی نوین (روانشناسی یادگیری و آموزش). ویرایش هفتم، تهران: انتشارات دوران.
صدری دمیرچی، اسماعیل و اسماعیلی قاضی‌ولوئی، فریبا. (1395). «اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی- هیجانی بر تنظیم شناختی هیجان و مهارت‌های اجتماعی کودکان دارای اختلال یادگیری خاص». ناتوانی‌های یادگیری، 5(4)، 86-59.
علیزاده‌فرد، سوسن؛ محتشمی، طیبه و تدریس تبریزی، معصومه. (1395). «اثربخشی برنامه آموزش والدین بر مهارت‌های اجتماعی کودکان دارای ناتوانی یادگیری». ناتوانی‌های یادگیری، 5(3)، 107-89.
فرهنگی، عبدالحسن و عبدالعلیان، مریم. (1395). «اثربخشی آموزش مهارت‌های اجتماعی بر خودپنداره و حساسیت اضطرابی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری». ناتوانی‌های یادگیری، 5(4)، 58-43.
کجباف، محمدباقر؛ مولوی، حسین و شیرازی، علیرضا. (1382). «بررسی رابطه باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی با عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی». تازه‌های علوم شناختی، 5(1)، 33-27.
لطیفی، زهره؛ امیری، شعله؛ ملک‌پور، مختار و مولوی، حسین. (1388). «اثربخشی آموزش حل مسأله شناختی- اجتماعی بر بهبود روابط بین ‌فردی تغییر رفتارهای اجتماعی و ادراک خودکارآمدی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری». تازه‌های علوم شناختی، 11(3)، 84-70.
ماندنی، بتول؛ سازمند، علی‌حسین؛ فرهید، مژگان؛ کریملو، مسعود و ماندنی، ماشااله. (1386). «تأثیر مداخله‌های کاردرمانی بر مهارت‌های بینایی-حرکتی کودکان دارای اختلال ویژه یادگیری در مقطع ابتدایی». توانبخشی، 8(2)، 49-44.
نریمانی، محمد، خشنودنیای چماچائی، بهنام؛ زاهد، عادل؛ ابوالقاسمی، عباس. (1395). «مقایسه باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی در دانش‌آموزان پسر نارساخوان، نارسانویس، نارساحساب و عادی». ناتوانی‌های یادگیری، 5(4)، 107-87.
نیک‌پی، ایرج؛ فرحبخش، سعید؛ یوسف‌وند، لیلا. (1395). «تأثیر آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) بر سبک‌های اسنادی و ابعاد آن (منبع علیت، ثبات علیت، کلی بودن علیت) در دانش‌آموزان». راهبردهای شناختی در یادگیری، 4(7)، 108-93.
Al-Yagon, M. and Mikulincer, M. (2004). “Patterns of close relationships and socioemotional and academic adjustment among school-age children with learning disability”. Learning Disabilities Research & Practice, 19(2), 12-19.
American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5. Arlington: American Psychiatric Association.
Auerbach, J. G.; Gross-Tsur, V.; Manor, O. and Shalev, R. S. (2008). “Emotional and behavioral characteristics over a six-year period in youths with persistent and nonpersistent dyscalculia”. Journal of learning disabilities, 41(3), 263-273.‏
Baird, G. L.; Scott, W. D.; Dearing, E. and Hamill, S. K. (2009). “Cognitive self-regulation in youth with and without learning disabilities: Academic self-efficacy, theories of intelligence, learning vs. performance goal preferences, and effort attributions”. Journal of Social and Clinical Psychology, 28(7), 881-908.‏
Bembenutty, H. (2007). “Self-regulation of learning and academic delay of gratification: Gender and ethnic differences among college students”. Journal of advanced academics, 18(4), 586-616.‏
Camahalan, F.M.G. (2006). “Effects of self-regulated learning on mathematics achievement of selected Southeast Asian children”. Journal of Instructional Psychology, 33(3), 194-206.‏
Cartledge, G. and Milburn, J. A. F. (1995). Teaching social skills to children and youth: Innovative approaches. Boston: Allyn and Bacon.
Cirino, P. T.; Miciak, J.; Gerst, E.; Barnes, M. A.; Vaughn, S.; Child, A. and Huston-Warren, E. (2016). “Executive function, self-regulated learning, and reading comprehension a training study”. Journal of learning disabilities, 1, 1-18.‏
Collaborative for Academic Social and Emotional Learning. (2008). Safe and sound: An educational leader's guide to evidence-based social and emotional learning (SEL) programs. Chicago, IL: Collaborative for Academic Social and Emotional Learning.
Denault, A. S. and Déry, M. (2015). “Participation in organized activities and conduct problems in elementary school: The mediating effect of social skills”. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 23(3), 167-179.‏
Elias, M. J. (2006). The connection between academic and social-emotional learning. In M. J. Elias & H. Arnold (Eds.), The educator’s guide to emotional intelligence and academic achievement (pp. 4–14). Thousand Oaks: Corwin Press.
Espelage, D. L.; Rose, C. A. and Polanin, J. R. (2016). “Social-emotional learning program to promote prosocial and academic skills among middle school students with disabilities”. Remedial and Special Education, 37(6), 323-332.‏
Freilich, R. and Shechtman, Z. (2010). “The contribution of art therapy to the social, emotional, and academic adjustment of children with learning disabilities”. The Arts in psychotherapy, 37(2), 97-105.‏
Grunschel, C.; Schwinger, M.; Steinmayr, R. and Fries, S. (2016). “Effects of using motivational regulation strategies on students' academic procrastination, academic performance, and well-being”. Learning and Individual Differences, 49, 162-170.‏
Hall, C. W.; Spruill, K. L. and Webster, R. E. (2002). “Motivational and attitudinal factors in college students with and without learning disabilities”. Learning Disability Quarterly, 25(2), 79-86.‏
Hallahan, D. P.; Lloyd, J. W.; Kauffman, J. M.; Weiss, M. P. and Martinez, E. A. (2005). Learning disabilities: Foundations, characteristics, and effective teaching (3rd ed.). Boston: Allyn and Bacon.
Klassen, R. M. (2010). “Confidence to manage learning: The self-efficacy for self-regulated learning of early adolescents with learning disabilities”. Learning Disability Quarterly, 33(1), 19-30.‏
Moll, K.; Kunze, S.; Neuhoff, N.; Bruder, J. and Schulte-Korne, G. (2014). “Specific learning disorder: Prevalence and gender differences”. PLOS ONE, 9(7), 1-8.
Payton, J. W.; Wardlaw, D. M.; Graczyk, P. A.; Bloodworth, M. R.; Tompsett, C. J. and Weissberg, R. P. (2000). “Social and emotional learning: A framework for promoting mental health and reducing risk behavior in children and youth”. Journal of school health, 70(5), 179-185.‏
Pintrich, P. R. and De Groot, E. V. (1990). “Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance”. Journal of educational psychology, 82(1), 33-40.‏
Plata, M.; Trusty, J. and Glasgow, D. (2005). “Adolescents with learning disabilities: Are they allowed to participate in activities?”. The Journal of Educational Research, 98(3), 136-143.‏
Schunk, D. H. (2005). “Self-regulated learning: The educational legacy of Paul R. Pintrich”. Educational Psychologist, 40(2), 85-94.‏
Stipek, D. (2002). Motivation to learn: From theory to practice (4th edition), Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
Szczygieł, D.; Buczny, J. and Bazińska, R. (2012). “Emotion regulation and emotional information processing: The moderating effect of emotional awareness”. Personality and Individual differences, 52(3), 433-437.‏
Wiener, J. (2004). “Do peer relationships foster behavioral adjustment in children with learning disabilities?”. Learning Disability Quarterly, 27(1), 21-30.‏
Wihler, A.; Meurs, J. A.; Momm, T. D.; John, J. and Blickle, G. (2017). “Conscientiousness, extraversion, and field sales performance: Combining narrow personality, social skill, emotional stability, and nonlinearity”, Personality and Individual Differences, 104, 291-296.‏
Wolters, C. A. (2003). “Regulation of motivation: Evaluating an underemphasized aspect of self-regulated learning”. Educational psychologist, 38(4), 189-205.‏
Zins, A. E.; Bloodworth, M. R.; Wissberg, R. P. and Walberg, H. J. (2004). The scientific base linking social and emotional learning to school success. New York: Teachers College Press.
راهبردهای شناختی در یادگیری
دوره 6، شماره 10
مرداد 1397
صفحه 39-55

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار