رابطه جهت‌گیری هدف پیشرفت، ساختارهای ادراک شده کلاس درس، راهبردهای شناختی و فراشناختی با پیشرفت ریاضی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد روان‌شناسی تربیتی دانشگاه سمنان

2 دانشیار دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه سمنان

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر کشف رابطه جهت­گیری هدف پیشرفت، ساختارهای ادراک شده هدف کلاس درس و راهبردهای یادگیری با پیشرفت ریاضی بود.
روش: جامعه­ی آماری این پژوهش 1500 نفر از دانش­آموزان سال سوم متوسطه شهرستان­های سنندج و کامیاران بودند که 160 دانش­آموز (80 پسر و 80 دختر) با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای تصادفی انتخاب شدند. همه شرکت­کنندگان پرسشنامه های جهت­گیری هدف پیشرفت، ساختارهای ادراک شده هدف کلاس درس و راهبردهای شناختی و فراشناختی را تکمیل کردندداده ها با روش رگرسیون چندگانه تحلیل شدند.
یافته­ ها: یافته­ها نشان داد جهت­گیری هدف پیشرفت تبحرگرا و راهبردهای فراشناختی با پیشرفت ریاضی رابطه­ی مثبت و جهت­گیری هدف اجتناب از تبحر و اجتناب از عملکرد با پیشرفت ریاضی رابطه­ی منفی داشتند. نقش جهت­گیری هدف اجتناب از تبحر در مقایسه با سایر متغیرها برجسته­تر بود.
نتیجه ­گیری: جهت­گیری هدف پیشرفت در مقایسه با ساختارهای ادراک شده و راهبردهای یادگیری نقش مؤثرتری در پیشرفت ریاضی داشت. تلویحات نظری یافته­ها مورد بحث قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationship between Achievement Goal Orientation, Perceived Classroom Goal Structures, Cognitive and Metacognitive Strategies with Math Achievement

نویسندگان [English]

  • korosh veysi 1
  • siyavash talepasand 2
چکیده [English]

Introduction: This study aimed to explore the relationship among achievement goal orientation, perceived classroom goal structures, and learning strategies by using mathematical achievement.
Method: The population of this study included 1,500 junior secondary school students in Sanandaj and Kamyaran. 160 students (80 girls and 80 boys) were selected using random cluster sampling method. All of them completed achievement goal orientation, perceived classroom goal structure and learning strategies questionnaire. Data has been analyzed through multiple regression method.
Results: The findings showed a positive relationship between mastery approach goal orientation and metacognitive strategies with mathematical achievement and a negative relationship between performance avoidance goal orientation and mastery avoidance goal orientation with mathematical achievement. The role of mastery avoidance goal orientation in mathematical progress in comparison to the other variables was noticeable.
Conclusion: Achievement goal orientation has a more effective role in comparison with perceived classroom goal structures and learning strategies in mathematical achievement. Theoretical implication was discussed in detail.

کلیدواژه‌ها [English]

  • goal orientation
  • Perceived classroom goal structures
  • learning strategies
آوانسیان، اما (1377)؛ نقش راهبردهای فراشناختی بر درک مطلب و سرعت یادگیری دانش­آموزان دختر مدارس روزانه­ی مقطع راهنمایی شهر تهران، پایان­نامه کارشناسی­ارشد. دانشکده روان­شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.
پرویز، کوروش (1384)؛ بررسی رابطه راهبردهای شناختی و فراشناختی با میزان موفقیت تحصیلی دانش­آموزان شهری و روستایی مقطع متوسطه. پایان­نامه کارشناسی­ارشد دانشگاه شهید بهشتی تهران.
جوکار، بهرام (1384)؛ بررسی رابطه هدف گرایی و خودتنظیمی در دانشجویان رشته­های مختلف تحصیلی دانشگاه شیراز. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز. 22(4): 71-56.
جوکار، بهرام و دلاورپور، محمدآقا (1386). رابطه تعلل­ورزی آموزشی با هدف­ها پیشرفت، اندیشه های نوین تربیتی، دوره3، شماره 3و 4: 80-61.
حیدری، داوود (1379)؛ بررسی جهت­گیری هدف و رابطه آن با منزلت اجتماعی، پیشرفت تحصیلی و جنسیت در دانش­آموزان پایه سوم متوسطه شهرستان شیراز، پایان­نامه کارشناسی­ارشد دانشگاه شیراز.
دلاورپور، محمدآقا (1386)؛ پیش بینی آگاهی فراشناختی و پیشرفت تحصیلی براساس جهت­گیری هدف پیشرفت، پایان­نامه کارشناسی­ارشد دانشگاه شیراز.
رئیسی، فاطمه؛ هاشمی شیخ­شبانی، اسماعیل و فاتحی­زاده، مریم (1383)؛ رابطه خودناتوان­سازی تحـصیلی دانش­آموزان با هـدف­های تسلط، عمـلکـردگرا و اجتناب از عمـلکرد دانش­آموز، والدین، معـلم و کـلاس درس، تازه­های علوم شناختی، شماره3و 4: 102-93.
زرین­جویی، محمد (1384)؛ بررسی آموزش راهبردهای شناختی و فراشناختی (روش آموزش دو جانبه) بر درک مطلب و حل مسأله دانش­آموزان سال دوم راهنمایی شهرستان خرم­آباد در سال تحصیلی83-82. پایان­نامه کارشناسی­ارشد دانشگاه شهید بهشتی تهران.
طالع­پسند، سیاوش (1385)؛ تأثیر ساختارهای کلاس درس بر میزان انتخاب مسائل، کوشش و پافشاری در حل مسائل الگوریتم و فلوچارت دانش­آموزان پسر پایه سوم رشته کامپیوتر. پایان­نامه دکتری روان­شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
عبدالله­پور، محمدآزاد (1382)؛ بررسی رابطه بین سبک­های شناختی (وابسته به زمینه، مستقل از زمینه) و راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) با پیشرفت تحصیلی در دانش­آموزان پسر پایه اول دبیرستان­های دولتی منطقه 6 شهر تهران. پایان­نامه کارشناسی­ارشد دانشگاه تربیت معلم تهران.
غلامعلی­لواسانی، مسعود؛ حجازی، الهه و خضری­آذر، هیمن (1391)؛ نقش خودکارآمدی، ارزش تکلیف، اهداف پیشرفت و درگیری شناختی در پیشرفت ریاضی: آزمون مدل علی، فصلنامه نوآوری­های آموزشی، 11(41): 28-7.
فلاول، جان (1377)؛ رشد شناختی (ترجمه فرهاد ماهر)، تهران: انتشارات رشد.
کدیور، پروین (1374)؛ فرایندهای فراشناختی و کاربرد آن در آموزش و یادگیری، پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت، شماره 7: 68-64.
محسن­پور، مریم؛ حجازی، الهه و کیامنش، علی­رضا (1385)؛ نقش خودکارآمدی، هدف­های پیشرفت، راهبردهای یادگیری و پایداری در پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی دانش­آموزان سال سوم متوسطه (رشته ریاضی) شهر تهران، فصلنامه نوآوری­های آموزشی، شماره 16 سال پنجم.
نوشادی، ناصر (1380)؛ بررسی رابطه جهت­گیری هدف با خود­تنظیمی یادگیری، پیشرفت تحصیلی و رضایت از تحصیل در دانش آموزان دختر و پسر رشته­های مختلف تحصیلی دوره­ی پیش­دانشگاهی شهر شیراز، پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشگاه شیراز.
Ames, C. (1992); Classrooms: Goals structures and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84: 261-271.
Ames, C. and Archer, J. (1988); Achievement goals in the classroom: students learning strategies and motivational processes. Journal of Educational Psychology, 80: 260-267.
Anderman, L. H. and Anderman, E. M. (1999); Social predictors of changes in students’ achievement goal orientations. Contemporary Educational Psychology, 25: 21–37.
Anderman, E. M. and Midgley, C. (1997); Changes in achievement goal orientations, perceived academic competence, and grades across the transition to middle-level schools. Contemporary Educational Psychology, 22: 269-298.
Church, M. A., Elliot, A. J., and Gable, S. L. (2001); Perception of classroom environment, achievement goals, and achievement outcomes.  Journal of Educational Psychology, 93: 43-54.
Dickhauser, C., Buch, S. R. and Dickhauser, O. (2011); Achievement after failure: The role of achievement goals and negative self-related thoughts. Learning and Instruction, 21: 152 -162.
Dweck, C. and Leggett, E. (1988); A social-cognitive approach to motivation and personality. Psychological Review, 95: 256-273.
Elliot, A. J. and Church, M. (1997); A hierarchical model of approach and avoidance achievement motivation. Journal of personality and social Psychology,72: 218-232.
Elliot, A. J. and Mc Gregor, H. (2001); A 2×2 achievement goal framework. Journal of personality and social psychology, 80: 501-519.
Elliot, A. J., McGregor, H. and Gable, S.(1999); Achievement goals, study strategies, and exam performance: A meditational analysis. Journal of Educational Psychology, 91: 549-563.
Everson, H. and Tobias, S. (1998).The ability of estimate knowledge and performance in college: A metacognition analysis. Instructional science, 26: 65-79.
Guan, J, Mc Bird, R. and Xiang, P. (2007); Reliability and Validity Evidence for Achievement Goal Models in High School Physical Education Setting. Measurement in physical education and exercise science, 11: 109-129,
Harackiewicz, J. M., Barron, K. E., Pintrich, P., Elliot, A. and Tarash, T. (2002); Revision of achievement goal theory: Necessary and illuminating. Journal of Educational psychology, 94: 638-645.
Joaquin, N. B., Ganaden, M. S. and Ibe, M.D. (2008); Goal Modification, Learning Styles, and Achievement in Mathematics. Education Quarterly, 66(1): 101-115.
Kaplan, A. and Maehr, M. L. (1999); Achievement goals and well-being. Contemporary Educational Psychology, 24: 330-358.
Lau, l. K. and Lee, J. (2008); Examining Hong kong students achievement goals and their relations with students perceived classroom environment and strategy use. Educational psychology, 28: 357-372.
Liem, A. D., Lau, S. and Nie, Y. (2008); The role of self-efficacy, task value, and achievement goals in predicting learning strategies, task disengagement, peer relationship, and achievement outcome. Contemporary Educational Psychology, 33: 486-512.
McCurdy, B. L. and Shapiro, E. S. (1992); A comparision of Teacher-Peer, and self-monitoring with curriculum-based measurement in Reading among Students with learning Disabilities. Journal of Special Education.26: 162-280.
McWhaw, K. and Abrami, P. (2001); Student goal orientation and interest: Effects on students use of self-regulated learning strategies. Contemporary Educational Psychology, 26: 311-329.
Maehr, M. L. and Midgley, C. (1991); Enhancing student motivation: A schoolwide approach. Educational Psychologist, 26: 399–427.
Middleton, M. and Midgley, C. (1997); Avoiding the demonstration of lack of ability: an underexplored aspect of goal theory. Journal of Educational Psychology, 89: 710-718. 
Midgley, C. and Urdan, T. (1995); Predictors of middle school students’ use of self-handicapping strategies. Journal of Early Adolescence, 15: 389– 411.
Muís, K. R., Winne, P. H. and Edwards, O. V. (2009); Modern psychometrics for assessing achievement goal orientation: A Rasch analysis. British Journal of Educational Psychology,79: 547-576.
Murdock, T., Hale, N. and Weber, M. (2001); Predictors of cheating among early adolescents: Academic and social motivations. Contemporary Educational Psychology, 26: 96-115.
Pintrich, P. and Schunk, D. H. (2002); Motivation in Education: Theory, Research, & Applications. New Jersey: Johnston.
Pintrich, R. (2000); Multiple goals, multiple pathways: the role of goal orientation in learning and achievement. Journal of Educational Psychology, 92: 544-555.
Pintrich, P., Smith, D., Garcia, T. and Mckeachie, W.(1993); Predective validity and relaiability of the motivated strategies for learning Qustionaire. Educational and Psychological Measurement, 53: 801-813.
Pokay, P. and Blumenfeld, P. C. (1990); Predicting  achievement  Early  and  late in the semester: the role of motivation and use of learning  strategies, Journal of Educational Psychology, 82: 41-50.
Roeser, R. W., Midgley, C. and Urdan, T. C. (1996); Perceptions of the school psychological environment and early adolescents’ psychological and behavioral functioning in school: the mediating role of goals and belonging. Journal of Educational Psychology, 90: 408-422.
Seaton, M., Parker, P., Marsh, H. W., Craven, R. G. and Seeshing Yeung, A. (2014); The reciprocal relations between self-concept, motivation and achievement: juxtaposing academic self-concept and achievement goal orientations for mathematics success. Educational Psychology, 34(1): 49-72.
Skaalvik, E. M. (1997); Self-enhancing and self-defeating ego orientation: relations with task and avoidance orientation, achievement, self-perceptions, and anxiety. Journal of Educational Psychology, 89: 1-11.
Sperling, R., Howard, B. and Staley, R. (2004); Metacognition and self-regulated learning constructs. Educational Research and Evaluation, 10: 117-139.
Swanson, H. L. (1990); Influence of metacognitive knowledge and aptitude on problem solving. Journal of Educational Psychology, 82: 306-314.
Tabachnick, B. G. and Fidell, L. S. (2007); Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
Tuominen-Soini, H., Salmela-Aro, K. and Niemivirta, M. (2011); Stability and change in achievement goal orientations: A person-centered approach. Contemporary Educational Psychology, 36: 82–100.
Urdan, T., Midgley, C. and Anderman, E. M. (1998); The role of classroom goal structure in students’ use of self handicapping strategies. American Educational Research Journal, 35: 101-122.
Wolters, C. A.(2004); Advancing achievement goal theory: using goal structures and goal orientation to predict students motivation, cognition, and achievement. Journal of Educational psychology, 96: 236-250.
Wolters, C. A., Yu, S. L. and Pintrich, P. R. (1996); The relation between goal orientation and students' motivational beliefs and self-regulated learning. Learning and Individual Differences, 6: 211-238.