مقایسه اثربخشی آموزش هوش شخصی و هوش موفق بر میزان خلاقیت و ابعاد آن در دانش‌آموزان تیزهوش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی عمومی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

2 استاد گروه روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

3 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

4 استاد گروه فارماکولوژی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف: این مطالعه با هدف مقایسه اثربخشی آموزش هوش شخصی و هوش موفق بر میزان خلاقیت دانش‌آموزان تیزهوش انجام شد.
روش: روش پژوهش آزمایشی و از نوع پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش‌آموزان پسر پایه نهم استعدادهای درخشان شهرستان اسفراین در سال تحصیلی 96-95 تشکیل دادند. آزمودنی‌های پژوهش شامل 38 نفر از دانش‌آموزان تیزهوش بودند که به‌صورت تصادفی ساده انتخاب گردیدند و به‌طور تصادفی در سه گروه (هوش شخصی، هوش موفق و کنترل) جاگماری شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های هوش شخصی مایر، هوش موفق استرنبرگ و خلاقیت عابدی استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس آمیخته نشان داد هر دو برنامه آموزش هوش شخصی و هوش موفق بر خلاقیت دانش‌آموزان تأثیر دارد، به این صورت که هر دو برنامه به‌صورت یکسان در افزایش خلاقیت و ابعاد آن (انعطاف‌پذیری، بسط، سیالی و ابتکار) در دانش‌آموزان تیزهوش نقش دارند.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج مطالعه حاضر می‌توان گفت که هر دو برنامه آموزش هوش شخصی و هوش موفق از طریق فراهم کردن درک عمیق‌تر موضوعات و ایجاد انگیزه بیشتر، باعث تقویت میزان خلاقیت در دانش‌آموزان تیزهوش می‌شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing the Effectiveness of Personal Intelligence and Successful Intelligence Training on Creativity and Its Dimensions in Gifted Students

نویسندگان [English]

  • Hossein Dowlati 1
  • Mohammad Narimani 2
  • Nasser Sobhi-Gharamaleki 3
  • Godarz Sadeghi Hashjin 4
1 PhD student in General Psychology, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
2 Professor, Department of Psychology, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran
3 Associate Professor, Department of Psychology, Allameh Tabatabai University, Tehran, Iran
4 Professor, Department of Pharmacology, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: This study aimed to evaluate the effect of personal intelligence and successful intelligence training on creativity of gifted students.
 Methods: Research method was experimental with pretest and post-test with control group. Population of this study contained all the ninth grade male students of Brilliant talents high schools of Esfarāyen city in 96-95 school year. Research sample consists 38 gifted students were randomly selected and put into three groups (personal intelligence, successful intelligence and control). Data were collected by use of Mayer personal intelligence questionnaire, Sternberg successful intelligence questionnaire and Abedi creativity questionnaire.
Results: The results of mixed variance analysis showed that both personal intelligence and successful intelligence training program influence on student of creativity, so that, both treatments had the same efficacy to increase creativity and its dimensions (flexibility, expandability, fluid and initiative) in gifted students.
 Conclusions: According to the results of this study, we can say that both personal intelligence and successful intelligence training leads to improvement the creativity in gifted students by giving a deeper understanding of topics and increase their motivattion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Personal Intelligence
  • Successful Intelligence
  • Creativity
  • Gifted
  • Students
استرنبرگ، آر. جی؛ گریگورنکو، النا. ال. (1385). هوش عملی در زندگی روزمره. الهه حجازی و یاسمین عابدینی، چاپ اول، تهران: آگاه.
آمابیل، ترزا. (1388). شکوفایی خلاقیت کودکان. حسن قاسم‌زاده و پروین عظیمی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات نوبهار.
پیرخائفی، علیرضا. (1388). «تأثیر آموزش خلاقیت بر مؤلفه‌های فراشناختی تفکر خلاق دانشجویان». رهبری و مدیریت آموزشی، 3(2)، 51-61.
تورنس، پل. ای (1990). استعدادها و مهارت‌های خلاقیت و راههای آزمون آن. حسن قاسم‌زاده (1375)، چاپ دوم، تهران: دنیای نو.
دلاور، علی. (1393). روش تحقیق در روانشناسی و علوم تربیتی. چاپ چهل و یکم، تهران: ویرایش.
نریمانی، محمد؛ غفاری، مظفر. (1395). «بررسی ارتباط حس انسجام، خوددلسوزی و هوش شخصی با افسردگی پس از زایمان زنان». پژوهش پرستاری، 11(40)، 25-32
نریمانی، محمد؛ قاسمی‌نژاد، محمد علی؛ رستم اوغلی، زهرا. (1393). روانشناسی کودکان استثنایی. اردبیل، انتشارات دانشگاه محقق اردبیلی.
نقش، سیمین. (1395). «ارائه مدلی جهت تعیین رابطه بین خودشیفتگی تحصیلی، خلاقیت تحصیلی موفقیت تحصیلی با خود شکوفایی تحصیلی با میانجیگری جدیت تحصیلی». پژوهش در برنامه تحصیلی، 2(21)، 39-46.
نگهبان سلامی، محمود؛ فرزاد، ولی اله؛ صرامی، غلامرضا. (1393). «بررسی ساختار عاملی، روایی و پایایی پرسشنامه هوش موفق». اندازه‌گیری تربیتی، شماره 5(15)، 1-16.
Adams, D., Hamm, M. (2010). Demystify math, science, and technology: creativity, innovation, and problem-solving. R & L Education.
Aichouni, M., Touahmia, M., Al-Ghamdi, A., Ait-Messaoudene, N., Al-Hamali, R. M., Al-Ghonamy, A., Al-Badawi, E. (2015). “Creativity and Innovation among Gifted Saudi Students-An Empirical Study”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 195, 1371-1379.
Chan, S., Yuen, M. (2014). “Creativity beliefs, creative personality and creativity-fostering practices of gifted education teachers and regular class teachers in Hong Kong”. Thinking Skills and Creativity, 14, 109-118.
Eysenck, M. W., Keane, M. T. (2000). Cognitive psychology: A student's handbook. Taylor & Francis.
Guilford, J. P. (1956). “The structure of intellect”. Psychological bulletin53(4), 267.
Kaufman, J. C., Sternberg, R. J. (Eds.). (2010). The Cambridge handbook of creativity. Cambridge University Press.
Kim, M. K., Roh, I. S., Cho, M. K. (2016). “Creativity of gifted students in an integrated math-science instruction”. Thinking Skills and Creativity, 19, 38-48.
Mandelman, S. D., Barbot, B., Grigorenko, E. L. (2015). Predicting academic performance and trajectories from a measure of successful intelligence. Learning and Individual Differences.
Mayer, J. D. (2015). Personal intelligence: The power of personality and how it shape our lives. Farrar, Straus and Giroux: New York.
Mayer, J. D., Wilson, R., Hazelwood, M. (2013). “Personal Intelligence Expressed: a Multiple Case Study of Business Leaders”. Imagination, Cognition AND Personality, 30(2), 201-224.
Mayer, J. D (2008). “Personal intelligence”. Imagination, Cognition and Personality, 27, 209-232.
Mayer, J. D., Caruso, D. R., Panter, A. T., Salovey, P. (2012). “The growing significance of hot intelligences”. American Psychologist, 67, 502-503.
Mayer, D., David, R., Caruso, A. T. (2015). “Panter Personal Intelligence and Competencies”. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences (Second Edition). 750-756.
Moore, M. (2013). Personal Intelligence in the Workplace and Relationships. A thesis presented to the faculty of The University of North Carolina at Chapel Hil.
Piaw, C. Y., Ishak, A., Yaacob, N. A., Said, H., Pee, L. E., Kadir, Z. A. (2014). “Can Multiple Intelligence Abilities Predict Work Motivation, Communication, Creativity, and Management Skills of School Leaders?”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 4870-4874.
Sternberg, R. J. (2002). “Raising the achievement of all students: Teaching for successful intelligence”. Educational Psychology Review, 14(4), 383-393.
Sternberg, R. J. (2007). Thinking styles. Cambridge University Press.
Sternberg, R. J. (2015). “Successful intelligence: A model for testing intelligence beyond IQ tests”. European Journal of Education and Psychology, 8(2), 76-84.
Sternberg, R. J., Jarvin, L., Grigorenko, E. L. (Eds.). (2009). Teaching for wisdom, intelligence, creativity, and success. Corwin Press.
Sternberg, R.J., Grigorenko, E. L. (2007). Teaching for successful intelligence (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Corwin.
Torrance, E. P. (1968). Torrance tests of creative thinking. Personnel Press, Incorporated.‏
Vongkrahchang, S., Chinwonno, A. (2016). “Effects of Personal Intelligence Reading Instruction on personal intelligence profiles of Thai university students”. Kasetsart Journal of Social Sciences, 37(1), 7-14.