رابطة میان سبک‌های شناختی نوگریز- نوگرا با اهمال‌‍کاری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سیستان‌و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی، دانشگاه سیستان‌و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطة میان سبک­‌های شناختی نوگریز- نوگرا با اهمال­‌کاری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش‌­آموزان انجام شد.
روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی است. جامعه پژوهش شامل کلیۀ دانش‌­آموزان دختر دورۀ دوم متوسطه شهر زابل است که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل هستند. گروه نمونۀ آماری شامل 349 نفر از دانش­آموزان است که به روش نمونه­‌گیری تصادفی خوشه‌­ای چندمرحله­‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامۀ سبک‌­های شناختی کرتون و پرسشنامۀ اهمال­‌کاری تحصیلی سولومون و راث­بلوم پاسخ ­دادند. شاخص پیشرفت تحصیلی معدل بود. داده‌­های حاصل به­‌وسیله آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون گام‌به‌گام تحلیل­ شدند.
یافته‌­ها: یافته‌­های حاصل از همبستگی پیرسون نشان داد که بین سبک‌­های شناختی نوگریز-نوگرا و اهمال‌کاری تحصیلی و مؤلفه‌­های آن رابطۀ معکوسِ معنی‌­داری وجود دارد (0.01>P)، بین سبک‌شناختی نوگریز و پیشرفت تحصیلی رابطۀ مثبتِ معنی­داری مشاهده­ گردید (0.01>P)، اما بین سبک‌شناختی نوگرا و پیشرفت تحصیلی رابطۀ معنی­داری وجود نداشت (0.01>P). نتایج تحلیل رگرسیون گام­به­گام نشان داد که سبک­های شناختی می­توانند 52.2 درصد از اهمال­کاری تحصیلی دانش­آموزان را تبیین کنند (0.01>P). از بین سبک­های شناختی، فقط سبک‌شناختی نوگریز توانست 21.3 درصد از پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان را تبیین کند (0.01>P).
نتیجه­‌گیری: با توجه به یافته­‌ها می‌­توان گفت سبک­‌های شناختی با اهمال­کاری تحصیلی و پیشرفت تحصیلی دانش­‌آموزان رابطه دارند و می‌­توانند آن­ها را پیش‌­بینی ­کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Relationship Between Traditionalism-Modernist Cognitive Styles With Academic Procrastination And Students' Academic Achievement

نویسندگان [English]

  • Hossein Jenaabadi 1
  • Narjes Javadian 2
1 Professor, Department of Psychology and Educational Sciences, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran
2 M.Sc. Student of Educational Psychology, Faculty of Psychology, Sistan and Baluchestan University, Zahedan, Iran
چکیده [English]

Objective: The aim of this study was to determine the relationship between traditionalism-modernist cognitive styles with academic procrastination and students' academic achievement.
Method: The research method is descriptive-correlational type. The statistical population of this study includes all female high school students in Zabol who are studying in the academic year of 1399-1400. The statistical sample group includes 349 students who were selected by multi-stage cluster random sampling method and they answered the Kirton Cognitive Styles Questionnaire and Solomon & Rothblum Academic Procrastination Questionnaire. The academic achievement index was GPA. Data were analyzed by Pearson correlation coefficient and stepwise regression.
Results: The results of Pearson correlation coefficient showed that there was a significant inverse relationship between traditionalism-modernist cognitive styles and academic procrastination and its components (P <0.01), there was a positive and significant relationship between traditionalism cognitive style and academic achievement (P <0.01), but there was no significant relationship between modernist cognitive style and academic achievement (P> 0.01). The results of stepwise regression analysis showed that cognitive styles can explain 52.2% of students' academic procrastination (P <0.01). Also, among cognitive styles, only the traditionalism cognitive style was able to explain 21.3% of the students' academic achievement (P <0.01).
Conclusions: According to the results, it can be said that cognitive styles have relationship with academic procrastination and students' academic achievement and can predict them.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Traditionalism-modernist cognitive styles
  • Academic procrastination
  • Academic achievement

مراجع

شفیعی سنگ آتش، سمیه؛ رفیعی­نیا، پروین و نجفی، محمود. (1391). «اثربخشی درمان فراشناختی بر اضطراب و مؤلفه‌های فراشناختی مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر». نشریه روانشناسی بالینی، 4(4)، 19-30.
فتحی آشتیانی، علی و داستانی محبوبه. (1389). آزمون‌های روان‌شناختی: ارزشیابی شخصیت و سلامت روان، چاپ دوم، تهران: انتشارات بعثت.
قربانی، منصوره؛ جلالوندی، مهناز و دولت‌آبادی، حمیدرضا. (1399). «نقش راهبردهای فراشناختی و هوش هیجانی در پیش بینی مهارتهای نوشتاری دانش آموزان پایه ششم». دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری. سال 8، شماره 14، 239-225.
قهوه‌چی الحسینی، فهمیه؛ فتحی آشتیانی، علی و آزاد فلاح، پرویز. (1392). «مقایسه اثربخشی درمانگری فراشناختی با شناخت درمانگری در کاهش فرانگرانی دانشجویان مبتلا به اضطراب امتحان». مجله علوم رفتاری، 1(7)، 19-26.
کاویانی، حسین و موسوی، اشرف­سادات. (1387). «ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه اضطراب بک در طبقات سنی و جنسی جمعیت ایرانی». مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، 66(2)، 136-140.
مامی، شهرام؛ شریفی، میثم و مهدوی، آزاده. (1394). «اثربخشی درمان فراشناختی بر کاهش نشانه­های فرانگرانی و آمیختگی فکر در مبتلایان به اختلال اضطراب فراگیر مراجعه‌کننده به یک بیمارستان نظامی». نشریه پرستار و پزشک در رزم، 3(7)، 18-25.
نخستین گلدوست، اصغر. غضنفری، احمد؛ شریفی، طیبه. چرامی، مریم. (1399). «اثربخشی آموزش مهارتهای فراشناختی بر مهارتهای مطالعه و هیجانات تحصیلی دانش آموزان پسر پایه دهم مدارس شهرستان اردبیل». دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری. سال 8، شماره 14، 162-139.
ولز، آدریان. (2009). راهنمای عملی درمان فراشناختی اضطراب و افسردگی. ترجمه شهرام محمدخانی (1388)، چاپ سوم، تهران: انتشارات ورای دانش.
Beck, A. T., & Steer, R. A. (1990). Manual for the Beck anxiety inventory. San Antonio, TX: Psychological Corporation.
Brown, T. A. (1997). “The nature of generalized anxiety disorder and pathological worry: Current evidence and conceptual models”, The Canadian journal of psychiatry, Vol. 42, 817-825.
Corcoran, K. M., & Segal, Z. V. (2008). “Metacognition in depressive and anxiety disorders: current directions”. International Journal of Cognitive Therapy, 1(1), 33-44.‏
Crouch, T. A., Lewis, J. A., Erickson, T. M., & Newman, M. G. (2017). “Prospective investigation of the contrast avoidance model of generalized anxiety and worry”. Behavior Therapy, 48(4), 544-556.‏
Debruin, G. O., Rassin, E., & Muris, P. (2007). “The prediction of worry in non-clinical individuals: The role of intolerance of uncertainty, meta-worry, and neuroticism”. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 29(2), 93-100.‏
Fergus, T. A., Bardeen, J. R., & Orcutt, H. K. (2012). “Attentional control moderates the relationship between activation of the cognitive attentional syndrome and symptoms of psychopathology”. Personality and Individual Differences, 53(3), 213-217.
Fisher, P.L. and Wells, A. (2008). “Metacognitive Therapy for Obsessive-Compulsive Disorder: A Case Series”. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 39, 117-132
Hjemdal, O. Hagen, R. Ottesen Kennair Leif, E. Solem, S. Wells, A. Nordahl, H. (2014). “Resilience and metacognitions as predictors of outcome in a randomized controlled treatment trial of generalized anxiety disorder”. The Second World Congress on Resilience: From Person to Society. 619-622.
Holas, P., Jankowski, T. (2013). “A cognitive perspective on mindfulness”. International Journal of Psychology, 48(3), 232-243.‏
Irak, M., & Tosun, A. (2008). “Exploring the role of metacognition in obsessive–compulsive and anxiety symptoms”. Journal of anxiety disorders, 22(8), 1316-1325.‏
McEvoy, P. M., Erceg-Hurn, D. M., Anderson, R. A., Campbell, B. N., Swan, A., Saulsman, L. M., Nathan, P. R. (2015). “Group metacognitive therapy for repetitive negative thinking in primary and non-primary generalized anxiety disorder: An effectiveness trial”. Journal of affective disorders, 175, 124-132.‏
Nelson, T. O., Gerler, D., & Narens, L. (1984). “Accuracy of feeling-of-knowing judgments for predicting perceptual identification and relearning”. Journal of Experimental Psychology: General, 113(2), 282.‏
Nelson, T. O., Stuart, R. B., Howard, C., & Crowley, M. (1999). “Metacognition and clinical psychology: A preliminary framework for research and practice”. Clinical Psychology & Psychotherapy: An International Journal of Theory & Practice, 6(2), 73-79.‏
Nuevo, R., Montorio, I., & Borkovec, T. D. (2004). “A test of the role of metaworry in the prediction of worry severity in an elderly sample”. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 35(3), 209-218.
Sugiura, Y. (2004). “Detached mindfulness and worry: a meta-cognitive analysis”. Personality and Individual Differences, 37(1), 169-179.‏
Wells, A. (1995). “Meta-cognition and worry: A cognitive model of generalized anxiety disorder”. Behavioural and cognitive psychotherapy, 23(3), 301-320.
Wells, A. (1997). Cognitive therapy of anxiety disorders: A practice manual and conceptual guide.Chichester, UK: Wiley
Wells, A. (2000). Emotional disorders and metacognition: Innovative cognitive therapy. Chichester, UK: Wiley.
Wells, A. (2005). “The metacognitive model of GAD: Assessment of meta-worry and relationship with DSM-IV generalized anxiety disorder”. Cognitive Therapy and Research, 29(1), 107-121.
Wells, A. (2007). “Cognition about cognition: Metacognitive therapy and change in generalized anxiety disorder and social phobia”. Cognitive and Behavioral Practice, 14(1), 18-25.
Wells, A. (2009). Metacognitive therapy for anxiety and depression. New York: Guilford Press.-
Wells, A., & King, P. (2006). “Metacognitive therapy for generalized anxiety disorder: An open trial”. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 37(3), 206-212.
Wells, A., & Matthews, G. (1996). “Modelling cognition in emotional disorder: The S-REF model”. Behaviour research and therapy, 34(11-12), 881-888.‏
Wells, A., Welford, M., King, P., Wisely, J., & Mendel, E. (2007). A randomized trial of metacognitive therapy versus applied relaxation in the treatment of GAD. Unpublished manuscript.‏
راهبردهای شناختی در یادگیری
دوره 9، شماره 17
پاییز و زمستان 1400
آبان 1400
صفحه 199-214

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار