مدلیابی روابط ساختاری اشتیاق تحصیلی دانشجویان براساس تدریس تحول‌آفرین، خودکارآمدی تحصیلی با میانجیگری نقش سرزندگی تحصیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، روان‌شناسی تربیتی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران

3 استاد گروه سنجش و اندازه گیری، دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران

4 استاد گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشکدۀ روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران

چکیده

هدف: اشتیاق تحصیلی یکی از شاخص‌های کیفیت دانشگاهی محسوب می‌شود. پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی علِّی اشتیاق تحصیلی براساس خودکارآمدی و تدریس تحول‌آفرین با میانجی‌گری سرزندگی تحصیلی انجام شد.
روش: این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر روش مدل‌یابی معادلات ساختاری است. جامعه‌ی آماری این پژوهش را کلیه‌ی دانشجویان دورۀ کارشناسی مجتمع آموزش عالی اسفراین در سال تحصیلی 96-1395 تشکیل دادند. نمونۀ پژوهش شامل 304 دانشجو (253 پسر، 51 دختر) بود که با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های: الف) اشتیاق تحصیلی (فردریکز، بلومنفیلد، پاریس، 2004)، ب) سرزندگی تحصیلی (حسین چاری و دهقانی‌زاده، 1391)، ج) خودکارآمدی تحصیلی (اون و فرامن، 1998)، د) تدریس تحول‌آفرین (بوچامپ، بارلینگ، مارتن، کیث و زومبو،2010) استفاده شد.
یافته‌ها: خودکارآمدی تحصیلی و تدریس تحول‌آفرین بر اشتیاق تحصیلی اثر مستقیم مثبت و معنادار دارند. خودکارآمدی تحصیلی و تدریس تحول‌آفرین از طریق سرزندگی تحصیلی بر اشتیاق تحصیلی اثر غیرمستقیم مثبت و معنادار دارند. سرزندگی تحصیلی به‌طور مثبت اشتیاق تحصیلی را پیش‌بینی می‌کند. در مجموع، نتایج بیانگر آن است که سرزندگی تحصیلی بین خودکارآمدی تحصیلی، تدریس تحول‌آفرین و اشتیاق تحصیلی دانشجویان، نقش میانجی‌گری دارد.
نتیجه‌گیری: با تقویت خودکارآمدی تحصیلی دانشجویان و استفادۀ استادان از روش تدریس تحول‌آفرین می‌توان به دانشجویان کمک کرد تا بر مسائل و مشکلات تحصیلی خود غلبه کنند و سرزندگی تحصیلی خود را افزایش دهند. این عوامل می‌تواند در تعامل با یکدیگر، اشتیاق تحصیلی دانشجویان را ارتقا بخشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Equation Modeling of Students' academic engagement based on Academic Self-efficacy, transformational teaching with the Mediation Role of Academic Buoyancy

نویسندگان [English]

  • Leila Javadi Elmi 1
  • Hassan Asadzadeh 2
  • Ali Delavar 3
  • Fariborz Dortaj 4
چکیده [English]

Objective: Academic engagement is one of the indicators of academic quality. The aim of This study was Structural Equation Modeling of Students' academic engagement based on Academic Self-efficacy, transformational teaching with the Mediation Role of Academic Buoyancy.
Method: This study was a correlational research based on structural equation modeling (SEM). The statistical population was all undergraduate students of Esfarayen University of Technology, in 2016-2017 academic year.The sample included 304 students (253 boys, 51 girls) who were selected using random cluster sampling. Academic Engagement scale (Fredericks, Blumenfild, Paris, 2004), Academic Buoyancy scale (Hossein Chari and Dehghanizadeh 2012), Academic self-efficacy (Owen & Froman, 1998),  and Transformational teaching scale (Beauchamp et al, 2010) were used to measure the intended variables.
Results: Academic self-efficacy and transformational teaching had a direct, positive, and significant effect on academic engagement. Also, Academic self-efficacy and transformational teaching had indirect effects through academic buoyancy on academic engagement. Academic buoyancy could predict the student academic engagement positively. Overall, finding suggested that academic buoyancy had a mediating role in the relationship between academic self-efficacy, transformational teaching, and academic engagement.
Conclusion: Enhancing self-efficacy and teachers' use of transformational teaching, students helps them overcome their educational problems, and increase their academic buoyancy. These factors can enhance students' academic engagement to interact with each other.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Academic engagement
  • Academic Buoyancy
  • Transformational teaching
  • Academic self-efficacy

مراجع

ابراهیم‌خانی، محمدرضا. (1394). رابطه‌ی تدریس تحولی معلمان با باورهای خودکارآمدی و یادگیری خودتنظیمی دانش‌آموزان، دانشگاه محقق اردبیلی. پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد.
بشرپور، سجاد و نصری نصرآبادی، بهنام. (1394). بررسی رابطه‌ی بین اشتیاق تحصیلی و خودکارآمدی دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی، کنفرانس بین‌المللی یافته‌های نوین پژوهشی در روانشناسی، مشاوره، علوم تربیتی.
پورعبدل، سعید؛ صبحی قراملکی، ناصر و عباسی، مسلم. (1394). «مقایسه‌ی اهمال‌کاری تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در دانش‌آموزان با و بدون اختلال یادگیری خاص»، مجلۀ ناتوانی‌های یادگیری، 4(3)، 127-121.
تقی‌نژاد، حمید؛ آزادی، آرمان؛ جمال‌الدین، هما و عزیزی، میلاد. (1395). «بررسی نقش عوامل استرس‌زای دانشجویی در پیش‌بینی تعلل‌ورزی و فرسودگی تحصیلی دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ایلام در سال 1394»، مجلۀ دانشکده پرستاری، مامایی و پیراپزشکی کردستان، 2(2)، 8-1.
جباری، جواد. (1396). رابطه‌ی سبک مدیریت کلاس و تدریس تحول‌آفرین معلم با اشتیاق تحصیلی دانش‌آموزان، دانشگاه محقق اردبیلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
دهقانی­زاده، محمدحسین؛ حسین چاری، مسعود؛ مرادی، مرتضی و سلیمانی خشاب، عباسعلی. (1393). «سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوهای ارتباطات خانواده و ساختار کلاس؛ نقش واسطه‌ای ابعاد خودکارآمدی»، فصلنامه روانشناسی تربیتی، 10(32)، 30-1.
دهقانی‌زاده، محمدحسین و حسین چاری، مسعود. (1391). «سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوی ارتباطی خانواده؛ نقش واسطه‌ای خودکارآمدی»، مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 4(2)، 47-21.
سماوی، سیدعبدالوهاب؛ نجارپوریان، سمانه (1398). رابطه علی انگیزش درونی، درگیری تحصیلی و خودنظم جویی تحصیلی با عملکرد تحصیلی از طریق یادگیری خود-هدایتی در دانش آموزان دبیرستانی شهر بندرعباس. دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری.(7) 12. 68-47.
شیروانی، علیرضا و معمارمنتظرین، الهام. (1389). بررسی رابطۀ بین رهبری تحول‌آفرین و کارآفرینی درون‌سازمانی کارکنان (مطالعه موردی: شرکت‌های اقماری ذوب‌آهن اصفهان)، اولین همایش ملی چالش‌های مدیریت و رهبری در سازمان‌های ایرانی.
صفایی شکیب، علی؛ عبدالملکی، بابک؛ حسین‌زاده، سید علی‌اکبر و موسیوند، مریم. (1394). «اثر رهبری تحول‌گرا بر تعالی سازمانی با نقش واسطه‌ای توانمندسازی ساختاری و روان‌شناختی کارکنان»، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 4(5)، 24-1.
عباسی، مسلم؛ اعیادی، نادر؛ شفیعی، هادی و پیرانی، ذبیح. (1394). «نقش بهزیستی اجتماعی و سرزندگی تحصیلی در پیش‌بینی اشتیاق تحصیلی دانشجویان پرستاری»، دوماهنامه علمی-پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9(1)، 54-49.
عمویی، نوشین؛ عجم، علی‌اکبر و بادنوا، صدیقه. (1396). «نقش سرمایه روان‌شناختی در پیش‌بینی اشتیاق تحصیلی دانشجویان دانشکده تغذیه و صنایع غذایی»، پژوهش در آموزش علوم پزشکی، 9(2)، 75-66.
عینی، ساناز؛ نریمانی، محمد؛ بشرپور، سجاد. (1398). «پیش بینی پیشرفت تحصیلی براساس سرزندگی تحصیلی و یادگیری خودراهبر دانش آموزان دختر». دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، (12)7، 45-33.
غلام‌زاده، فاطمه. (1393). نقش جهت‌گیری‌های برنامه درسی معلمان بر کیفیت تدریس آنان و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی شهر بیرجند، دانشگاه بیرجند. پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
مرادی، مرتضی؛ چراغی، اعظم. (1393). «الگوی علّی تجربی از روابط بین ادراک از الگوهای ارتباط خانواده، ادراک از ساختار کلاس، انگیزش و خودگردانی تحصیلی و سرزندگی تحصیلی در نوجوانان دبیرستانی»، مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 6(1)، 140-113.
منطقی، منوچهر؛ توکلی، غلامرضا؛ نظری، یونس و کاملی، علیرضا. (1395). «نقش میانجی‌گری تاب‌آوری و توانمندسازی کارکنان در رابطه بین رهبری تحول‌آفرین و عملکرد نوآورانه»، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، 1(17)، 247-221.
Astin, A. W. (1999). “Student involvement: A development theory for higher education”. Journal of college student Development, 40(5), 518-529.
Alrashidi, O., Phan, H., Ngu, B. (2016). “Academic Engagement: An Overview of Its Definitions, Dimensions and Major Conceptualisations”. International Education Studies, 9(12), 41-52.
Archambault, I., Janosz, M., Fallu, J.S., Pagani, L.S. (2009). “Student engagement and its relationship with early high school dropout”. Journal of Adolescnce, 32(3), 651-670.
Balkis, M. (2013). “The relationship between academic procrastination and students' burnout”. Journal of Education, 28(1), 68-78.
Bakker, A.B., Sanz, A. I. S. & Kuntze, J. (2015). “Student engagement and performance: A weekly diary study on the role of openness”. Motivation and Emotion, 39(1), 49-62.
Bandura, A. (2001). “Social cognitive theory: An agentic perspective”. Annual Review of Psychology, 52, 1-26.
Bandura, A. (1993). “Perceived Self-Efficacy in Cognitive-Development and Functioning”. Educe Psychol, Handbook of personality, 28(2), 117-148.
Basol, G. (2010). “Validity and reliability of Turkish form of children’s selfefficacy scale on Turkish primary school students”. Procedia Social and Behavioral Sciences, 4082-4086.
Beauchamp, M. R., Barling, J., Li, Z., Morton, K. L., Keith, S. E. & Zumbo, B. D. (2010). “Dvelopment and Psychometric Properties of the Transformational Teaching Questionnair”. Journal of Health Psycholo, 15(8), 1123-1134.
Caraway, K., Tucker, C.M, Reinke, W.M., & Hall, C. (2003). “Self-efficacy, goal orientation, and fear of failure as predictors of school engagement in high school students”. Psychology in the Schools, 40(4), 417-427.
Carroll, A., Houghton, S., Wood, R., Unsworth, K., Hattie. J., Gordon, L., & Bower, J. (2009). “Self-efficacy and academic achievement in Australian high school students: The mediating effects of academic aspirations and delinquency”. Journal of Adolescence, 32, 797-817.
Closson, L., Boutilier, R. (2017). “Perfectionism, academic engagement, and procrastination among undergraduates: The moderating role of honors student status”. Learning and Individual Differences. 57, 157-162.
Comerford, J.; Batteson, T. & Tormey, R. (2015). “Academic buoyancy in second level schools: insights from Ireland”. Journal of Social and Behavioral Sciences, 197, 98-103.
Dolzan, M., Sartori, R., Charkhabi, M., DePaola, F. (2015). “The effect of School Engagement on Health Risk Behaviours among High School Students: Testing the Mediating Role of Self-Efficacy”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 205, 608-613.
Fredricks, J. A., Blumenfeld, P. C., & Paris, A. H. (2004). “School Engagement: Potential of the Concept, State of the Evidence”. Review of Educational Research, 74(1), 59-109.
Galla, B. M., Wood, J. J., Tsukayama, E., Har, K., Chiu, A. W., Langer, D. A. (2014). “A longitudinal multilevel model analysis of the within-person and between-person effect of effortful engagement and academic selfefficacy on academic performance”. Journal of School Psychology, 52(3), 295-308.
Horstmanshof, L., Zimitat, C. (2007). “Future time orientation predicts academic engagement among first-year university students”. British Journal of Educational Psychology, 77(3), 703-718.
Kirsten, C., Carolyn, M. T., Wendy, M. R., Charles, H. (2003). “Selfefficacy, goal orientation, and fear of failure aspredictors of school engagment in high school students”. Psychology in the schools, 40(4), 417-427.
Kiura N, Aunola, K., Numi, J. (2008). “Peer group influence and selection in adolescentsschool burnout”. Merril- Palmer Quarterly, 54(1), 23-33.
Linnen, E. A. & Pintrich, P. R. (2003). “The role of self-efficacy beliefs in student engagement and learning in the classroom”. Reading and Writing Quarterly, 19, 119-137.
Lippman, L, Rivers, A. (2008). “Assessing school engagement: a guide for out-of-school time program practitioners”.ChildTrends Research Brief, 39, 1-5.
Leithwood, K., Jantzi, D. (1999). “The Effects of Transformational Leadership on organizational Conditions and student Engagement With school”. Journal of Educational Administration, 38(2), 112-129.
Martin, A. J. & Marsh, H. W. (2008). “Academic buoyancy: Towards an understanding of students’ everyday academic resilience”. Journal of School Psychology, 46(1), 53-83.
Maslach, C., Schaufeli, W. B., & Leiter, M. P. (2001). “Job Burnout Annual”. Review of psychology, 52, 327-422.
Mercer, S., Nellis, L., Martínez, R., & Kirk, M. (2011). “Supporting the students most in need: Academic self-efficacy and perceived teacher support in relation to within-year academic growth”. Journal of School Psychology, 49, 323-338.
Noland, A. & Richards, K. (2014). “The Relationship among Transformational Teaching and student Motivation and learning”. The Journal of effective teaching an online journal devoted to teaching excellence, 14(3), 5-20.
Putwain, D. V., Connors, L., Symes, W. & Douglas-Osborn. E. (2011). “Is academic buoyancy anything more than adaptive coping?”. The Journal of Anxiety, Stress and Coping, 25(3), 349-358.
Putwain, D. V. & Daly, A. L. (2013). “Do clusters of test anxiety and academic buoyancy differentially predict academic performance?”, Learning and Individual Differences, 27, 157-162.
Pietarinen, J., Soini, T., Pyhalto, K. (2014). “Students’ emotional and cognitive engagement as the determinants of well-being and achievement in school”. International Journal of Educational Research, 67, 40-51.
Perrewe, P. L., Hochwarter, W. A., Rossi, A. M., Wallace, A., Maignan, I., Castro, S. L., Ralston, D. A., Westman, M., Vollmer, G., Tang, M., Wan, P., Deusen, C. (2007). “Are Work Stress Relationships Universal? A Nine-region Examination of Role Stressors, General Self-efficacy”, Journal of Applied Psychgology, 69(4), 615-622.
Rahmati, Z. (2015). “The Study of Academic Burnout in Students with High and Low Level Of Self-Efficacy”. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 171, 49-55.
Salanova, M., Lorente, L., Chambel, M.J., & Martínez, I. M. (2011). “Linking transformational leadership to nurses’ extra-role performance: The mediating role of self-efficacy and work engagement”. Journal of Advanced Nursing, 67(10), 2256-2266.
Schwarzer, R.S.G., & Diehl, M. (2000). Compensatory health belifs. Scale Development and psychometric properties. Available in www.Psycho. Meglill.ca/perpg/fac/knaeuper/ehb
Sedaghat, M., Abedin, A., Hejazi, E., Hassanabadi, H. (2011). “Motivation, cognitive engagement, and academic achievement”. Procedia Social and Behavioral Sciences. 2406-2410.
Slavich, M.G., Zimbardo, G. (2012). “Transformational Teaching: Theoretical Underpinning, Basic Principle, and Core Method”. Educational Psychology Review, 24(4), 569-608.
Strobel, M., Tumasjan, A., Sporrle, M. (2011). “Be yourself, believe in yourself, and be happy: self-efficacy as a mediator between personality factors and subjective well-being”. Scandivian Journal of Psycholology. 52(1), 43-48.
Solberg, P. A.; Hopkins, W. G.; Ommundsen, Y. & Halvari, H. (2012). “Effects of three training types on vitality among older adults: A self-determination theory perspective”. Psychology of Sportand Exercise, 13, 407-417.
Wang, M.T., & Eccles, J.S. (2013). “School context, achievement motivation, and academic engagement: A longitudinal study of school engagement using a multidimensional perspective”. Learning and Instruction, 28, 12-23.
Watson, R., Deary, I., Thompson, D., Li.G. (2008). “A study of stress and burnout in nursing students in Hong Kong: A questionnaire survey”. Intnational Journal of Nursing Studies, 45(10), 1534-1542.
Woodman, J., Ballard. K., Hewitt, C., MacPherson, H. (2018). “Self-efficacy and self-care-related outcomes following Alexander Technique lessons for people with chronic neck pain in the ATLAS randomized controlled trial”. European Journal of Integrative Medicine. 64-71.
Xavier, O. G., Michelle, M. L., Carmen, G., Covarrubias, M. V. (2017). “Positive Emotions, Autonomy Support and Academic Performance of University Students: The Mediating Role of Academic Engagement and Self-efficacy”. Revista de Psicodidáctica, 22(1), 45-53.
Zimmerman, B. L. (2008). “Effects of self-correction strategy training on middle school student's self-efficacy, selfevaluation and mathematics division learning”. Journal of Advanced Academics, 20, 18-41.
راهبردهای شناختی در یادگیری
دوره 8، شماره 14
تیر 1399
صفحه 1-19

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار