رابطه انواع حافظه با پیشرفت تحصیلی در دانش‌آموزان ابتدایی دارای ناتوانی‌های یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم تربیتی گرایش مدیریت آموزشی، دانشگاه پیام نور

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین انواع حافظه با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی‌های یادگیری است.
روش: روش تحقیق از نوع توصیفی ـ همبستگی می‌باشد. جامعه آماری مشتمل بر دانش‌آموزان دارای ناتوانی‌های یادگیری در ارومیه است که حجم نمونه با روش کل شماری 120 نفر انتخاب شد. ابزار اندازه­گیری متغیرها، پرسشنامه است که پرسشنامه دانیمن و کارپنتر برای آزمون ظرفیت حافظه فعال و پرسشنامه اسمیت، دلاسالا، لاژیه و مایلار برای حافظه کوتاه و بلندمدت استفاده شد و سنجش پیشرفت تحصیلی با توجه به نمره دانش‌آموزان انجام گرفت. پایایی کل پرسشنامه حافظه کوتاه و بلندمدت با آلفای کرونباخ 90/0 و پایایی پرسشنامه حافظه فعال به روش دو نیمه کردن 84/0 به­دست آمد.
یافته­ها: اهم یافته‌ها نشان داد که بین عملکرد حافظه فعال، حافظه کوتاه‌مدت و بلندمدت با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. بین سن و عملکرد حافظه کوتاه‌مدت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود ندارد، اما بین سن وعملکرد حافظه بلندمدت و فعال رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد.
نتیجه­گیری: نتایج بیانگر این مطلب هستند که تقویت حافظه با بهبود و پیشرفت تحصیلی در ارتباط است و هر چه عملکرد حافظه قوی­تر باشد، عملکرد تحصیلی بهتر محقق می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of the Relationships between the types of Memory and Academic Achievement of Students with learning disabilities

نویسنده [English]

  • bahareh azizi nejad
چکیده [English]

Objective: The aim of this research was to study the relationships between the types of memory and academic achievement of students with learning disabilities. The method of research is descriptive-corelation. The statistical population was students with learning disabilities in Urmia. Sample size of this study was 120 students which was choosen by simple random sampling. To measure working, short-term memory and long term memory of students were used Daneman & Carpenter questionnaires and Della Sala, Lagie, Maylar questionnaire. Academic achievement is evaluated by students’ scores. Reliability of questionnaire by Cronbach's alpha are 0.90 for short-term and long term memory and reliability of working questionnaire by split half is 0.84. The results showed that there is positive relationship between working, short-term and long-term memory performance and academic achievement. There isn’t a significant positive relationship between age and short-term memory of students, but there is significant and positive relationship between age of students and their long term and working memory performance, so that empowerment of memory has been related to increasing the academic achievement, hence reinforcement of the memory performance is caused the development of the academic achievement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • working memory
  • Short-term memory
  • Long term memory
  • Academic achievement
  • learning disabilities
  • mathematic
آدامز، ربکا و شاه­نظری درچه، محمدتقی (1393)؛ رابطه بین حافظه­ی کاری و درک مطلب از طریق خواندن در زبان خارجی، تحقیقات کاربردی در زبان انگلیسی، دوره 3, شماره 6: 34-19.
اسدزاده، حسن (1386)؛ حافظه فعال، فناوری آموزشی و یادگیری، مجموعه مقالات دومین سمینار فناوری آموزشی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، تهران: علامه طباطبایی.
اسدزاده، حسن (1388)؛ بررسی رابطه ظرفیت حافظه فعال و عملکرد تحصیلی میان دانش‌آموزان پایه سوم راهنمایی شهر تهران. فصلنامه تعلیم و تربیت، سال 25، شماره 1: 69-53.
بیژن­زاده، محمدحسن (1389)؛ آموزش و یادگیری ریاضیات. چاپ اول، تهران: دانش­پذیر.
پارسایی، سلمان؛ کیانی، ستار و آزاد فارسانی، یاسر (1391)؛ مقایسه‌ی حافظه‌ی کاری و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان پسر یک زبانه و دو زبانه،مجله‌ی روانشناسی، سال 17، شماره 1: 119-104.
تبریزچی، نرگس و وحیدی، زهره (1394)؛ مقایسه تنظیم هیجان، ذهن آگاهی و بهزیستی روانشناختی در مـادران دانـش‌آموزان با و بدون ناتوانی یادگیـری. مجله­ی ناتوانـی‌های یادگیری، دوره­ی 4، شماره 4: 35-21.
حاج­حسینی، منصوره و اخوان­تفتی، مهناز (1386)؛ بررسی رابطه­ی کاربرد راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی در رشته‌های ریاضی - فیزیک، علوم تجربی و علوم انسانی، پژوهش­های تربیتی و روانشناختی، سال سوم، شماره­ی دوم، شماره پیاپی 8: 90-73.
خزایی، سعید؛ عابدی، محمدرضا؛ زارعی، غلامرضا و لطفی، احمدرضا (1389)؛ بررسی تأثیر حافظه کوتاه‌مدت بر توانایی یادگیری واژگان زبان انگلیسی فراگیران فارسی‌زبان از طریق تلفن همراه، نقد زبان و ادبیات خارجی، دوره 2، شماره 4: 69-49.
قربانعلی­زاده، خیرالله (1385)؛ بررسی رابطه بین حافظه فعال، راهبردهای یادگیری و عملکرد تحصیلی در بین دانش‌آموزان پسر سال سوم دبیرستان­های لنگرود، دانشگاه علامه طباطبایی: پایان­نامه کارشناسی ارشد علوم تربیتی.
عباباف، زهره (1387)؛ مقایسه راهبردهای شناختی و فراشناختی دانش‌آموزان دوره متوسطه به تفکیک سطح توانایی، رشته تحصیلی و جنسیت و ارائه‌ی پیشنهادهایی در حوزه برنامه درسی. فصلنامه‌ی نوآوری‌های آموزشی، شماره‌ی 25، سال هفتم: 119-150.
کرمی‌نوری، رضا (1378)؛ چند نوع حافظه داریم: دیدگاه چند سیستمی، فصلنامه­ی تازه‌های علوم شناختی، سال اول، شماره‌های 2 و 3: 43-34.
کرمی­نوری، رضا؛ مرادی، علیرضا؛ اکبری زردخانه، سعید؛ زاهدیان، حایده؛ نعمت­زاده، شهین و عاصی، مصطفی (1385)؛ طرح مطالعه وضعیت خواندن و نارساخوانی در دانش‌آموزان یک زبانه (تهرانی) و دوزبانه تبریزی و سنندجی دبستانی سازمان پژوهش و برنامه­ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، مؤسسه پژوهشی.
مجتبی­زاده، محمد (1385)؛ بررسی رابطه بین حافظه فعال، میزان اضطراب و پیشرفت تحصیلی در بین دانش‌آموزان پسر سال سوم دبیرستان­های زنجان، دانشگاه علامه طباطبایی: پایان­نامه کارشناسی­ارشد علوم تربیتی.
یگانه ایرانی، روجا (1385)؛ بررسی رابطه بین حافظه فعال، خلاقیت و پیشرفت تحصیلی در بین دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی آمل، دانشگاه علامه طباطبایی: پایان­نامه کارشناسی­ارشد علوم تربیتی.
Alloway, T. P. & Alloway, R. G . (2010); Investigating the predictive roles of working memory and IQ in academic attainment. Journal of Experimental Child Psychology, 106: 20-28.
Alloway, T. P.; Gathercole, S. E.; Kirkwood, H. J. & Elliott, J. E. (2009); The cognitive and behavioural characteristics of children with low working memory. Journal of Child Development, 80: 606-621.
Azouvi, P.; Vallat-Azouvi, C. & Belmont, A. (2009); Cognitive deficits after traumatic coma Progress in Brain Research, 177: 89-110.
Beckmann, B.; Holling, H.; Kuhn, Juhn, J. T. (2007); Reliability of verbalnumerical working memory task. Personality and Individual Differences. 21.
Bennett, P. C.; Ong, B. & Ponsford, J. (2005); Measuring executive dysfunction in an acute rehabilitation setting: Using the dysexecutive questionnaire (DEX). Journal of the International Neuropsychological Society, 11(4): 376-385.
Best, J. R. & Miller, P. H. (2010); A developmental perspective on executive function. Child Development, 81(6): 1641-1660.
Bieler, R. F. &Snowman, J. (1993); Psychology applied to teaching. Houghton Mifflin.
Cazalis, F.; Azouvi, P.; Sirigu, A.; Agar, N. & Burnod, Y. (2001); Script knowledge after severe traumatic brain injury. Journal of the International Neuropsychological Society, 7: 795-804.
Chevignard, M.; Pillon, B.; Pradat-Diehl, P.; Taillefer, C.; Rousseau, S.; Le Bras, C. & et al. (2000); An ecological approach to planning dysfunction: Script execution. Cortex, 36(5): 649-669.
Couillet, J.; Soury, S.; Lebornec, G.; Asloun, S.; Joseph, P. A.; Mazaux, J. M. & et al. (2010); Rehabilitation of divided attention after severe traumatic brain injury: A randomised trial. Neuropsychological Rehabilitation, 20(3): 321-339.
Filcher, C. & Miller, G. (2000). Learning Strategies for distance education students. Journal of Agricultural Educatio, 41(1): 60-68.
Fuchs, T.; Birbaumer, N.; Lutzenberger, W.; Gruzelier, J. H. & Kaiser, J. (2003); Neurofeedback treatment for attentiondeficit/ hyperactivity disorder in children A comparison with methylphenidate. Applied Psychophysiology and Biofeedback, 28: 1-12.
Gathercole, S. E. & Pickering, S. J. (2000); Working memory deficits in children with low achievement in the national curriculum at 7 years of age, British Journal of Educational Psycholigy, 70: 177-194.
Gathercole, S. E.; Pickering, S. J.; Knight, C. & Stegmann, Z. (2004); Working memory skills and educational attainment: Evidence from National Curriculum assessments at 7 and 14 years of age. Applied Cognitive Psychology, 18: 1-16.
Hallahan, D. P.; Gajer, A. H.; Cohen, S. B. & Tarver, S. G. (1978); Selective Attention andLocusof Control in Learning Disabled and Normal Children. Journal of Learning Disabilities,11(4): 47-52.
Lindsay, R. L.; Tomazic, T.; Levine, M. D. & Accardo, P. J. (2001); Attentional function asmeasured by a continuous performance task in children with dyscalculia. Journal ofdevelopmental & behavioral pediatrics, 22(5): 287-292.
Lehman, E. B.; Morath, R.; Franklin, K. & Elbaz, V. (1998); Knowing what to remember and forget: A developmental study of cue memory in intentional forgetting. Memory and Cognition, 26: 860-868.
Meadows, S. (1994); The child as thinker: The development and acquistition of cognition in childhood. New York: Routledge.
Paris, G. S. & Myers, M. (1986); Comprehension monitoring, memory, and study strategies of good and proof readers. Journal of Reading Behavior, 8(1): 6-22.
Pokay, P. & Blumenfeld, P. C. (1990); Predicting achievement early and late in the semester: The role of motivation and use of learning strategies, Journal of Educational Psychology, 82; 41-50.
Premuzic, T. & Furnham, A. (2003); Personality traits and academic examination performance. European Journal of Personality, 17: 237-250.
Spikman, J. M.; Boelen, D. H.; Lamberts, K. F.; Brouwer, W. H. & Fasotti, L. (2010); Effects of a multifaceted treatment program for executive dysfunction after acquired brain injury on indications of executive functioning in daily life. Journal of the International Neuropsychological Society, 16(1): 118-129.
Tulving, E. & Craik, F. I. M. (2000); The oxford of handbook of memory. New York: Oxford. University Press.
Vallat-Azouvi, C.; Pradat-Diehl, P. & Azouvi, P. (2009); Rehabilitation of the central executive of working memory after severe traumatic brain injury: Two single-case studies. Brain Injury, 23(6): 585-594.
Vallat-Azouvi, C.; Weber, T.; Legrand, L. & Azouvi, P. (2007); Working memory after severe traumatic brain injury. Journal of the International Neuropsychological Society, 13: 770-780.
Vallat, C.; Azouvi, P.; Hardisson, H.; Meffert, R.; Tessier, C. & Pradat-Diehl, P. (2005); Rehabilitation of verbal working memory after left hemisphere stroke. Brain Injury, 19(13): 1157-1164.
Whyte, J.; Grieb-Neff, P.; Gantz, C. & Polansky, M. (2006); Measuring sustained ttention after traumatic brain injury: Differences in key findings from the sustained attention to response task (SART). Neuropsychologia, 44(10): 2007-2011.