بررسی رابطه بین سیستم های مغزی رفتاری و ناگویی هیجانی با اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان: نقش میانجی تفکر خلاق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران ایران

2 استادیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 گروه روانشناسی و علوم تربیتی ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

10.22084/j.psychogy.2024.28936.2660

چکیده

هدف: اعتیاد به اینترنت به عنوان یک مقوله تشخیصی در DSM-V به دلیل پیامدهای منفی آن بر سلامت روانی کاربران مورد توجه پژوهشگران قرار-گرفته‌است. هدف این پژوهش بررسی نقش میانجی تفکر خلاق در رابطه بین سیستم های مغزی رفتاری و ناگویی هیجانی با اعتیاد به اینترنت در دانش آموزان می‌باشد.

روش: پژوهش حاضر به روش توصیفی- همبستگی از نوع تحلیل مسیر انجام شد. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه ناحیه 2 شهر اردبیل در سال 1401 بودند که از میان آنها 250 نفر به شیوه نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای نتخاب شدند و به پرسشنامه‌های ناگویی هیجانی تورنتو باگبی (1994)، مقیاس سیستم‌های مغزی-رفتاری کارور- وایت (1994)، پرسشنامه اعتیاد به اینترنت یانگ (1998) و پرسشنامه تفکر خلاق هانی (1384) پاسخ دادند. روابط مستقیم داده‌های جمع‌اوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS23 و Amos 24 و روابط غیرمستقیم با استفاده از بوت‌استرپ مورد تحلیل قرار ‌گرفتند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین سیستم فعال‌ساز رفتاری و ناگویی هیجانی با اعتیاد به اینترنت رابطه مثبت و معنادار و بین تفکر خلاق با اعتیاد به اینترنت رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین بین سیستم فعال‌ساز رفتاری و تفکر خلاق رابطه مثبت و معنادار و بین ناگویی هیجانی با تفکر خلاق رابطه منفی و معناداری دیده شد. افزون ‌بر ‌این، تفکر خلاق در رابطه بین ناگویی هیجانی و سیستم فعال‌ساز رفتاری با اعتیاد به اینترنت نقش میانجی را ایفا می‌کند (05/0>p).

نتیجه‌گیری: درک علل مرتبط با اعتیاد به اینترنت، ممکن است به جامعه این امکان را بدهد که افراد در معرض خطر را بهتر شناسایی کند و حتی سیاست هایی را برای بهبود آنها وضع کند. شناسایی متغیرهای زمینه‌ساز گسترش اعتیاد اینترنتی می‌تواند در پیشگیری، درمان و هم برای مداخله مناسب برای این رفتار اعتیاد‌آور مفید باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the relationship between brain-behavioral systems and alexithymia with students' internet addiction: the mediating role of creative thinking

نویسندگان [English]

  • Fereshteh Pourmohseni Koluri 1
  • Razieh EtesamiPour 2
  • Maryam Jamali 3
1 Payame noor University
2 Payame noor University
3 Payame noor University
چکیده [English]

Objective: Internet addiction as a diagnostic category in DSM-V has attracted the attention of researchers due to its negative consequences on the mental health of users. The purpose of this research is to investigate the mediating role of creative thinking in the relationship between brain-behavioral systems and alexithymia with internet addiction in students.

Method: The present research was conducted using the descriptive-correlation method of path analysis. The statistical population of this research included all girl students of the first year of high school in Ardabil city in 1401, from which 250 samples were selected by random cluster sampling. They responded to Toronto Bagby's alexithymia Questionnaire (1994), Carver White's Brain-Behavioral Systems Scale (1994), Young's Internet Addiction Questionnaire (1998) and Hani's Creative Thinking Questionnaire (2014). The direct relationships of the collected data were analyzed using SPSS23 and Amos24 software, and the indirect relationships were analyzed using bootstrap.

Results: The results showed that there is a positive and significant relationship between the brain-behavioral activation system and alexithymia with internet addiction, and there is a negative and significant relationship between creative thinking and internet addiction. Also, there was a positive and significant relationship between the behavioral activation system and creative thinking, and a negative and significant relationship was seen between alexithymia and creative thinking. In addition, creative thinking plays a mediating role in the relationship between alexithymia and behavioral activation system with internet addiction (p< 0/05).

Conclusion: Mental health and education professionals can use these results to prevent internet addiction in students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Brain-Behavioral Systems
  • Dyslexia
  • Internet Addiction
  • Creative Thinking
  • Students