مقایسه تأثیر آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و کمک‌خواهی در افزایش اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش‌آموزان اهمال‌کار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران.

2 استادیار گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران

3 دانشیار گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه تأثیر آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و کمک­خواهی در افزایش اشتیاق و سرزندگی تحصیلی دانش­آموزان اهمال­کار انجام شد.
روش: روش این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش­آموزان مدارس غیرانتفاعی پسرانه شاخه نظری پایه دوم دوره متوسطه دوم نواحی یک و دو شهر رشت (به تعداد 29 مدرسه و 593 دانش‌آموز) در سال تحصیلی 98-1397 بود که از بین آن­ها تعداد 60 نفر دانش‌آموز اهمال­کار از طریق پرسشنامه اهمال­کاری سولومون و راث بلوم (2013) به‌صورت تصادفی ساده انتخاب و به‌صورت تصادفی به 3 گروه 20 نفری (2 گروه آزمایش و 1 گروه کنترل) تقسیم شدند. پرسشنامه­های اشتیاق تحصیلی اسچافلی و همکاران (2002) و سرزندگی تحصیلی دهقانی­زاده و حسین­چاری (1391) را همه آزمودنی­های سه گروه در مرحله پیش­آزمون و پس­آزمون تکمیل کردند. سپس یکی از گروه­های آزمایش به مدت 12 جلسه 90 دقیقه­ای تحت آموزش راهبرد یادگیری کمک­خواهی و گروه آزمایش دیگر نیز به‌مدت 15 جلسه 90 دقیقه­ای تحت آموزش راهبرد یادگیری خودتنظیمی قرار گرفتند. در حالی که در طول این مدت گروه کنترل هیچ‌گونه آموزشی را دریافت نکردند. داده­ها با استفاده از آزمون آمار استنباطی تحلیل چندمتغیره و آزمون تعقیبی بنفرونی تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و کمک­خواهی سبب افزایش اشتیاق تحصیلی دانش­آموزان اهمال­کار شد. آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و کمک­خواهی سبب افزایش سرزندگی تحصیلی دانش­آموزان اهمال­کار شد. از طرفی نتایج نشان داد که بین دو گروه آزمایش از نظر تأثیر بر اشتیاق تحصیلی و سرزندگی تحصیلی تفاوت معناداری وجود نداشت.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج حاصل از این پژوهش می­توان نتیجه­گیری کرد که برای کاهش و از بین بردن اهمال­کاری دانش­آموزان استفاده از آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و کمک­خواهی مفید و مؤثر است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effect of Instruction of Self-regulated Learning and Help-seeking Strategies Training to Increase Educational Engagement and Buoyancy of Procrastinating Students

نویسندگان [English]

  • Soleyman Kabini Moghadam 1
  • Gholamhossein Entesare Foumani 2
  • Masod Hejazi 2
  • Hassan Asadzadeh 3
1 Ph.D student in Educational Psychology, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran
2 Assistant Professor of Psychology, School of Educational Sciences and Psychology, Zanjan Branch, Islamic Azad University, Zanjan, Iran
3 Associate Professor of Psychology, Faculty of Psychology and Educational Sciences, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Goal: The purpose of this study was to comparison of the effect of instruction of self-regulated learning and help-seeking strategies training to increase educational engagement and buoyancy of procrastinating students.
Method: This research was a semi-experimental design with pretest-posttest design with two experimental and one control groups. The statistical population of this study included all non- public schools of the second grade of secondary schools in the first and second districts of rasht city (29 schools and 593 students) in the academic year of 2017-2018, among them 60 procrastinating students through solomon and roth blum (2013) questionnaires were randomly selected and randomly divided into 3 groups of 20 (2 experimental and 1 control groups). questionnaires educational engagement schofeli & et al (2002) and educational buoyancy of dehghani-zadeh & hossein-chari (2012) completed all of the subjects in the pre-test and post-test phases. Then, one of the experimental groups received 12 sessions of 90 minute under the instruction of help-seeking strategies, and the other experimental group was received 15 sessions of 90 minutes under the instruction of self-regulated learning. while the control group did not receive any interventions during this period. Data were analyzed using inferential statistics of multivariate analysis and bonferroni post hoc test.
Findings: The results showed that Instruction of self-regulated learning and help-seeking strategies increased Educational engagement of who were Procrastinating Students. The results showed that Instruction of self-regulated learning and help-seeking strategies increased Educational buoyancy of who were Procrastinating Students.
Conclusion: Based on the results of this research, it can be concluded that the use of instruction of self-regulated learning and help-seeking strategies is used to reduce of procrastinating students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Instruction of Self-regulated Learning Strategies
  • Instruction of Help-seeking Learning Strategies
  • Educational Engagement
  • Educational Buoyancy
  • Procrastinating Students

مراجع

پیرانی، ذبیح‌الله؛ تقوایی، داوود و میرزایی، محمدطاهر. (1395). بررسی رابطه اشتیاق تحصیلی و سرزندگی با انگیزه پیشرفت در دانش‌آموزان نابینای شهر اراک. چهارمین کنفرانس ملی توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی، تهران، مؤسسه آموزش عالی مهر اروند، مرکز راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار.
پیوسته­گر، مهرانگیز و موسوی، سیده افروز. (1392). تأثیر آموزش یادگیری خودگردان بر شادکامی، راهبردهای یادگیری و باورهای انگیزشی دانش‌آموزان. پایان‌نامه دکتری روانشناسی عمومی، دانشگاه امام رضا(ع).
دهقانی­زاده، محمدحسین و حسین­چاری، مسعود. (1391). «سرزندگی تحصیلی و ادراک از الگوی ارتباطی خانواده، نقش واسطه­ای خودکارآمدی». مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 4(2)، 47-21.
عربزاده، مهدی؛ کدیور، پروین و دلاور، علی. (1393). «بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان بر مهارت حل مسئله اجتماعی دانش‌آموزان». دوفصلنامه علمی-پژوهشی شناخت اجتماعی، 3، 82-71.
گنجی، بی‌نظیر؛ توکلی، سمیرا؛ بنی اسدی، فائزه و اسدی، سکینه. (1395). «بررسی رابطه بین اعتیاد به اینترنت و اشتیاق تحصیلی». دوماهنامه علمی-پژوهشی راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 9(2)، 155-150.
مطیعی، حورا؛ حیدری، محمود و صادقی، منصوره­السادات. (1391). «پیش‌بین اهمال­کاری تحصیلی براساس مؤلفه­های خودتنظیمی در دانش­آموزان پایه اول دبیرستان­های شهر تهران». فصلنامه روانشناسی تربیتی، 24(8)، 70-49.
مهقانی جمال­الدین، سعید و جناآبادی، حسین. (1398). «اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان دارای اختلال یادگیری». دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 7(12)، 15-1.
میرافشار، سحر؛ خان‌آبادی، مهدی؛ آزادنیا، ابوالفضل و سلطانی، سمیه. (1391). «بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان بر پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی شهر یزد». مجله پژوهش در برنامه­ریزی درسی، 9(7)، 117-105.
نریمانی، محمد؛ محمدامینی، زرار؛ زاهد، عادل و ابوالقاسمی، عباس. (1394). «مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان و حل مسئله بر انگیزش تحصیلی دانش‌آموزان اهمال‌کار». مجله روانشناسی مدرسه، 4(1)، 155-139.
نعامی، عبدالزهرا و پیریایی، صالحه. (1394). رابطه ابعاد انگیزش تحصیلی با اشتیاق تحصیلی دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان‌های شهر اهواز. پایان‌نامه کارشناسی ارشد روانشناسی صنعتی و سازمانی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
هاشمی، تورج؛ بیرامی، منصور؛ واحدی، شهرام و بیرامی، ناصر. (1396). «اثربخشی آموزش راهبردهای کمک­خواهی در بهبود نشانه‌های استرس تحصیلی، عملکرد و انگیزش تحصیلی با تعدیل­گری سبک‌های اسنادی در دانش‌آموزان». دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 5(8)، 158-139.
Bembenutty, H. (2011). “Homework completion: The role of self-efficacy, delay ofgratification, and self-Regulatory processes”. The International Journal of Educational and Psychological Assessment, 6(1), 1-20.
Bernard, J. (2007). Gender effects in schooling. In C.F. Diaz(Ed.), Multicultural education for the 21 st century. New Yourk: Longman.
Bruner, J. (1974). “From communication to language”. Journal of Cognition, 3(11), 255-287.
Butler, R. (2007). “Teachers achievement goal orientations and association's with teacher's helpseeking: Ex animation of a novel approach to teacher motivation”. Journal of Education psychology, 99(23), 241-252.
Closson, L. M. & Boutilier, R. B. (2017). “Perfectionism, academic engagement, and procrastination among undergraduates: The moderating role of honors student status”. Learning and Individual Differences, 57(28), 157-162.
Dambo, M. H. (1994). Appling educational psychology. Copyright by Longman publishing group.
De Bruin, A. B., Thiede, K. W. & Camp, G. (2011). “Generation keywords improves metacomprehension and self-regulation in elementary and middle school children”. Journal of Experimental Child Psychology, 109(3), 294-310.
Edward, C. S. (2008). On the self- regulation of behavior. NY: Cambridge university press.
Edwards, M. (2013). Increasing your child's motivation to learn Little Rock, AR: Center for Effective parenting.
Fallu, J. S. & Pagani, L. S. (2015). “Student engagement and itsrelationship with early high school dropout”. Journal of Adolescence, 32(46), 651-670.
Harris, B., Glennie, E. J., Dalton, B. W., Lennon, J. M., & Bozick, R. N. (2015). “Self-regulation and Online Developmental Student Success”. Journal of Online Learning and Teaching, 6(4),852-857.
Hosand, A. & Reis, S. M. (2012). “Self-regulated learning in reading: Gifted pedagogy and instructional setting”. Journal of Advanced Academics, 20(36), 103-136.
Jarvela, S. & Jarvenoja, H. (2013). “Socially constructed self-regulated learning groups”. Teachers College Record, 113(2), 350-374.
Karabenick, S. A. (2011). “Perceived achievement goal structure and college student help-seeking”. Journal of Educational psychology, 96(55), 569-580.
Kavanagh, D. (2014). Self-efficacy and depression. In R. Schwarzer (Ed.), Self-efficacy: Thought control of action. Washington DC: Hemisphere.
Lee, J.K. & Orsillo, S.M. (2014). “Investigating cognitive flexibility as a potential mechanism of mindfulness in Generalized Anxiety Disorder”. Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry, 45(69), 208-216.
Linnenbrink, E.A. (2011). “The Dilemma of Performance Approach Goals:The Use of Multiple Goal Contexts to Promote Students, Motivation and Learning”. Journal Of Educational Psychology, 97(2), 197-213.
Martin, A. (2015). “Academic buoyancy: Towards an understanding of students’ everyday academic resilience”. Journal of School Psychology, 46(30), 53-83.
Martin, A. J. & Marsh, H. W. (2008). “Academic buoyancy: Towards an understanding of students’ everyday academic resilience”. Journal of School Psychology, 46(1), 53-83.
Meirav, R. & Marina, O. (2012). “Compulsive procrastination: Some self-reported characteristics”. Psychol Rep, 68(2), 455-480.
Moon, S.M. & Illingworth, A.J. (2005). “Exploring the dynamic nature of procrastination: A latent growth curve analysis of academic procrastination”. Personality and Individual Differences, 38(2), 297-309.
Newman, R.S. (2010). What do I need to do to succeed when I don't understand what I am doing? Developmental influences on student's adaptive helpseeking. In wig field & J.S. Eccles (Eds), Development of Achievement Motivation (pp, 283-309). San Diego, CA: Academic press.
Perry, N.E., Phillips, L. & Hutchinson, L. (2016). “Mentoring student teachers to support selfregulated learning”. Elementary School Journal, 106(3), 237-254.
Pintrich, P.R., & De Groot, E.V. (1990). “Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance”. Journal of Educational Psychology, 82(112), 33-40.
Putwain, D.V., Connors, L., Symes, W. & Douglas-Osborn. E. (2011). Is academic buoyancy anything more than adaptive coping?, Anxiety, Stress & Coping, 1-10.
Ryan, K.E. & Ryan, A.M. (2005). “Psychological processes underlying stereotype threat and standardized math test performance”. Educational psychologist, 40(1), 53-63.
Ryan, A.M. & Pintrich, P.R. (1997). “Should I ask for help? The role of motivation and attitudes in adolescent's help-seeking in math class”. Journal of Educational psychology, 89(127), 329-341.
Ryan, A.M. & Shin, H. (2011). “Help Seeking tendencies during early adolescence: An examination of motivational correlates and consequences for a Achievement”. Learning and instruction, 21(44), 247-256.
Sarah, M., Paul, C., & Lisa. K. M. (2013). “Well-being, Academic buoyancy and educational achievement in primary school student”. International Journal of Educational Research, 62(39), 239-248.
Schafeli. W. B., Salanova, M., Gonzalez-Roma, V. & Baker, A. B. (2002). “The measurement of engagement and burnout”. Journal of Happiness Studies, 9(3), 71-92.
Schunk, D. H. (2006). Self- regulation and learning. In W.M. Reynolds & G.E. Miller (Eds), Handbook of psychology, PP. 59-78.
Shek, D. T. & Li, X. (2016). “Perceived School Performance, Life Satisfaction, and Hopelessness: A 4-Year Longitudinal Study of Adolescents in Hong Kong”. Social Indicators Research, 126(2), 921-934.
Skinner, E. & Slavin, R. (2015). “Teaching science problem solving: An overview of experimental work”. Journal of Research in science Teaching, 38(29), 442-488.
Solomon, C. & Rothblum, F. (2013). “Patterns of academic procrastination”. Journal of Josotl Indian Edu. 30(59), 120-134.
Vygotsky, L. S. (1960). The developmental of higher mental functions, quoted in J.V. wertsch. (1985). Vygotsky and the social formation of mindcambridge. Mass: Harvard university press.
Wolters, C. (2011). “Self-Regulated Learning and the 21st Century Competencies”. Journal of Educational Psychology, 122(19), 171-186.
Zimmerman, B. J. (2002). “Student differences in selfregulated learning: Relating grade, sex and giftedness to self-efficacy and strategy use”. Journal of Educational Psychology, 82(1), 51-59.
Zumbrunn, Sh., Tadlock, J., & Roberts, E. D. (2015). Encouraging self-regulated learning in the classroom: A review of the literature. Virginia: Metropolitan Educational Research Consortium. Virginia Commonwealth University, October 2011.
راهبردهای شناختی در یادگیری
دوره 7، شماره 13
اسفند 1398
صفحه 191-212

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار