پیش‌بینی فرسودگی تحصیلی براساس نقاط نیرومند شخصیتی و سبک‌های یادگیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روان‌شناسی تربیتی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران

2 استادیار گروه روان‌شناسی تربیتی، واحد قم، دانشگاه آزاد اسلامی، قم، ایران.

3 دانشیار گروه روان‌شناسی تربیتی، دانشگاه قم

چکیده

هدف: هدف این پژوهش، پیش‌بینی فرسودگی تحصیلی براساس توانمندی‌های فردی و سبک‌های یادگیری بود.
روش: این پژوهش، از نوع توصیفی و به روش همبستگی انجام شد. جامعه‌ی آماری، شامل تمام دانشجویان دانشگاه فرهنگیان قم، به تعداد 429 نفر بود. نمونه‌ی آماری پژوهش، با توجه به فرمول کوکران، 176 نفر به‌دست آمد که به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی در دسترس انتخاب گردید. ابزارهای اندازه‌گیری، شامل پرسشنامه کوتاه توانمندی‌های فردی/ نقاط نیرومند شخصیتی پترسون و سلیگمن (2004)، پرسشنامه سبک‌های یادگیری گراشا-ریچمن (1996) و پرسشنامه فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران (2007) بود. در تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از آزمون همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چند متغیره استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد توانمندی‌های فردی/ نقاط نیرومند شخصیتی در ابعاد شجاعت، انسانیت و تعالی با فرسودگی تحصیلی رابطه معکوس و معناداری دارد. از بین سبک‌های یادگیری، سبک یادگیری اجتنابی به‌عنوان عامل اول، بیشترین اثر و سهم را در تبیین فرسودگی تحصیلی دارد. همچنین، از بین دو متغیر پیش‌بین، عامل توانمندی‌های فردی، سهم بیشتری در تبیین فرسودگی تحصیلی دانشجویان دارد.
نتیجه‌گیری: در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که دانشجویان با توانمندی‌های فردی شجاعت، انسانیت و تعالی کمتر در معرض فرسودگی تحصیلی قرار دارند و دانشجویان با سبک یادگیری اجتنابی بیشتر در معرض فرسودگی تحصیلی هستند ؛ در نتیجه با کنترل این عوامل می‌توان تا حدودی از بروز فرسودگی تحصیلی دانشجویان پیشگیری نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Prediction of Academic burnout Based on Character Strengths and Learning Styles

نویسندگان [English]

  • Ali Pour falahati 1
  • Majid Zargham hajebi 2
  • Abbas Habib zadeh 3
چکیده [English]

Object: The purpose of this study was to predict academic burnout based on character strengths and learning styles.
Method: This research was descriptive and correlational. The statistical population of the study included all 429 students of the Farhangian University of Qom from which a sample of 176 was randomly selected through convenient or available sampling according to the Cochran formula. Measurement instruments included Brief Strengths Test (Peterson and Seligman, 2004), Grasha-Richman Learning Styles Questionnaire (1996), and Breso et al. (2007) Burnout Inventory. Pearson correlation test and multivariate regression test were run to analyze the data.
Results: The results indicated that there was a reverse and significant relationship between the character strengths of courage, humanity and trancendence with academic burnout. From among the learning styles, avoidance strategy as the first factor was the most influential and contributing one in explicating academic burnout. Also, from among the two predictor variables, the character strengths contributed more significantly in explicating the students' academic burnout.
Conclusion: Overall, it can be concluded that students endowed with character strengths of courage, humanity, and trancendence are less vulnerable to academic burnout whereas students equipped with the avoidance strategy are more exposed to academic burnout. The study also implies that educational burnout in students can be partly prevented by controlling these overlapping and intervening variables.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Character Strengths
  • Learning Styles
  • Academic Burnout
انصاریان، ضحی. (1392). رابطه‌ی کیفیت زندگی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان مدیریت آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد مرکزی. پایان‌نامه تحصیلی کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد مرکزی.
امامی­پور، سوزان و شمس اسفندآباد، حسن. (1394). سبک‌های یادگیری و شناختی (نظریه‌ها و آزمون‌ها) (خرداد 94). تهران: سمت.
تمنایی فر، محمدرضا و قاسمی، المیرا. (1396). «تبیین اهمال کاری تحصیلی براساس صفات شخصیت و مهارت مدیریت زمان». دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 5(8)، 244-223.
جوشقانی، زهرا. (1392). بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسشنامه سبک‌های یادگیری گراشا ریچمن و رابطه آن با اضطراب امتحان. پایان‌نامه تحصیلی کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد مرکزی.
جوشقانی، زهرا و میکائیلی، سمیّه. (1392). مقیاس سبک‌های یادگیری گراشا ریچمن. تدوین و آماده‌سازی. تهران: آزمون یار پویا.
حبیب الهی، سعید؛ حسینی، طیبه؛ طیبی چوبری، مرتضی؛ و عاشوری، جمال. (1393). «رابطه صفات شخصیت، سبکهای یادگیری و راهبردهای یادگیری با پیشرفت تحصیلی فیزیک». دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 1(2)، 15-1.
حسن‌زاده، رمضان. (1387). روش تحقیق در علوم رفتاری. تهران: ساوالان.
دادور، سمانه. (1393). رابطه بین اهمال‌کاری تحصیلی و فرسودگی تحصیلی با دستاورد آموزشی در میان دانشجویان دوره‌های تحصیلات تکمیلی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.
رحمتی، زینب. (1390). رابطه کمال‌گرایی و فرسودگی تحصیلی در دانشجویان با خودکارآمدی بالا و پایین. پایان‌نامه تحصیلی کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
رحیمی، چنگیز. (1393). «تفاوت‌های فردی از نظر سبک یادگیری و موفقیت تحصیلی در دانشجویان». فصلنامه شخصیت و تفاوت‌های فردی، ۳(۵)، ۱۰۴-۷۹.
سپه­پور، شهرزاد. (1390). رابطه سبک‌های یادگیری و سبک‌های دلبستگی با سلامت روان در دانشجویان دختر رشته‌های علوم انسانی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی تهران واحد مرکزی.
سلیگمن، مارتین ای. پی. (1392). شکوفایی روان‌شناسی مثبت‌گرا (درک جدیدی از نظریه‌ی شادکامی و بهزیستی) (ترجمه‌ی امیر کامکار و سکینه هژبریان)(چاپ اوّل). تهران: روان. (تاریخ انتشار به زبان‌اصلی، 2011).
عجم اکرامی، آسیه؛ رضایی، طاهره و بیانی، علی‌اصغر. (1394). «بررسی رابطه امید به کار و انگیزش تحصیلی با فرسودگی تحصیلی». مجله دانش و تندرستی (دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شاهرود)، 10(1)، 50-44.
عزیزی ابرقوئی، محسن. (1389). رابطه بین خودکارآمدی و کیفیت تجارب یادگیری با فرسودگی تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشدِ دانشگاه علامه طباطبایی (ره) تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی تهران.
عزیزی، محسن (1391). پرسشنامه فرسودگی تحصیلی (تدوین و آماده‌سازی). تهران: آزمون یار پویا.
قربانی، زهرا (1391). پرسشنامه‌ی کوتاه توانمندی‌ها (تدوین و آماده‌سازی). تهران: آزمون یار پویا.
معرفت، داریوش؛ فریدفتحی، اکبر؛ مجدانی، صغری و فریدفتحی، مریم. (۱۳۹۰). رابطه هوش هیجانی با فرسودگی تحصیلی در دانشجویان کارشناسی تربیت‌بدنی دانشگاه تبریز. ششمین همایش ملی دانشجویان تربیت‌بدنی و علوم ورزشی ایران. تهران: پژوهشکده تربیت‌بدنی و علوم ورزشی.
میکائیلی، نیلوفر؛ رجبی، سعید و زمانلو، خدیجه. (1393). «بررسی ارتباط تنظیم هیجان و عواطف مثبت و منفی با عملکرد و فرسودگی تحصیلی در دانشجویان». فصلنامه روانشناسی تربیتی، (32)، 53-31.
نامداری، کوروش؛ مولوی، حسین؛ ملک پور، مختار و کلانتری، مهرداد. (1389). هنجاریابی آزمون توانمندی‌ها و ارزش‌ها در عمل و اثربخشی آموزش شناختی ارتقای امید بر سطح توانمندی‌های شخصیتی مراجعین افسرده خو. پایان‌نامه دکتری روان‌شناسی عمومی اصفهان: دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی.
نعامی، عبدالزهرا. (1388). «رابطه بین کیفیت تجارب یادگیری با فرسودگی تحصیلی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز». فصلنامه مطالعات روان‌شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه الزهرا، 5(3)، 117-134.
واحدی، شهرام؛ هاشمی، تورج و شفیعی سورک، سینا. (1393). «تأثیر سنوات تحصیلی، روان رنجوری و راهبردهای یادگیری خودنظم دهی بر فرسودگی تحصیلی: آزمون یک مدل مفهومی». فصلنامه دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی، (57)، 72-81. 
یزدی، منور. (1388). «بررسی و مقایسه شیوه‌ها و سبک‌های یادگیری دانشجویان دانشکده‌های مختلف دانشگاه الزهرا». فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی. 5(2)، 145-123.
Biggs. J. B (1994). Student Learning Research and Theory. Where do we currently stand? Reproduced with permission from Gibbs, G. (ed.) Improving Student Learning- Theory and Practice. Oxford: Oxford Center for Staff Development.
Breso, E., Salanova, M. & Schoufeli, B. (2007). “In search of third dimension of Burnout”, Applied Psychology, 56(3), 460-472.
Chen, Wei (1999). Society, individual ability, and motive: A socio-psychological study on entrepreneurial activities in Chinese rural enterprises. Degree Ph.D. University location United States – Michigan. Abstract retrieved April 11, 2015; 628. from http://gigalib.org/viewabstract.
Fava, GA., Ruini, C., Rafanelli, C., Finos, L., Salmaso, L., Mangelli, L., et al. (2005). “Well-being therapy of generalized anxiety disorder”. Psychotherapy and psychosomatics, 74, 26-30.
Forbes, E. E., Dahl, R. E. (2005). “Neural systems of positive affect: Relevance to understanding child and adolescent depression”, Development and psychopathology, 17, 827-850.
Lyman, Ll. (2016). Psychotherapy through a lens of courage: A study of experienced psychodynamic Therapists. Submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy under the Executive Committee of the Graduate School of Arts and Sciences. Columbia University.
Seligman, MP., Rashid, T., Parks, AC. (2006). “Positive psychotherapy”. American psychologist, 61, 774-788.
Semra Çakır, A., Figen Akçab, Aynur Fırıncı Kodazc, Sezen Tulgarerd (2013). The Survey of Academic Procrastionation on High School Students with in Terms of School Burn-Out and Learning Styles. 4th World Conference on Psychology, Counselling and Guidance WCPCG-2013.
Toner, E., Haslam Nick, R. J. & Williams, P. (2012). “Character strengths and wellbeing in adolescence”. Personality and Individual Differences, Vol. 52, Issue 5, 637-642.
Nalini, M. (2006). “Relationship among personality traits, character strengths, and life satisfaction in college students”. Degree Ph.D. University location United States – Tennessee. Abstract retrieved; 69. from http://gigalib.org/viewabstract.
Neuman, Y. (1990). “Determinants and consequences of students, Burnout in universities”, The Journal of Higher Education, 61(1), 20-31.