تبیین اهمالکاری تحصیلی براساس صفات شخصیت و مهارت مدیریت زمان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه کاشان

2 دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه کاشان

چکیده

هدف: اهمال­کاری تحصیلی یک مشکل رفتاری شایع در محیط­های آموزشی است که دارای پیامدهای منفی تحصیلی بوده و بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر آن حائز اهمیت است. ازاین‌رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی رابطه پنج عامل بزرگ شخصیت و مهارت مدیریت زمان با اهمال­کاری تحصیلی در دانش‌آموزان انجام شد.
روش: با استفاده از نمونه­گیری خوشه­ای 440 نفر (240 دختر و 200 پسر) از دانش­آموزان پایه سوم و چهارم مدارس متوسطه کاشان در سال تحصیلی 95-94 انتخاب شدند. با استفاده از پرسشنامه اهمال­کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم (1984)، پرسشنامه ویژگی­های شخصیتی نئو (کاستا و مک کری، 1985) و پرسشنامه مدیریت زمان ترومن و هارتلی (1996) اطلاعات جمع­آوری گردید.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که بین اهمال­کاری تحصیلی و صفات شخصیت (روان­رنجورخویی، برون­گرایی، گشودگی به تجربه و باوجدان بودن) رابطه معنادار وجود دارد. همچنین بین مدیریت زمان و اهمال­کاری تحصیلی رابطه معنا­دار مشاهده گردید.
نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که یافته­های پژوهش حاضر نشان می­دهند که صفات شخصیت و مهارت مدیریت زمان در اهمال­کاری تحصیلی نقش دارند می­توان گفت که به‌منظور کاهش اهمال­کاری تحصیلی دانش­آموزان بایستی با مداخله‌های آموزشی و مشاوره‌های مناسب، کنترل و تعدیل ویژگی­های شخصیتی و ارتقای مهارت مدیریت زمان به پیشرفت تحصیلی دانش­آموزان کمک نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Explaining academic Procrastination based on Personality traits and time Management Skill

نویسندگان [English]

  • mohammadreza tamanaee far 1
  • elmira ghasemi 2
چکیده [English]

Objective: Academic Procrastination is a common behavioral problem in academic environments and has negative academic- consequences and it is important identify and investigate the factors influencing it. Hence, purpose of the present study was to investigate the relation of five big factors of personality and time management with academic procrastination among students.
Method: 440 students (240 females and 200 males) in the third–forth grade of Kashan’s high schools (years 2015-2016) were selected by random cluster sampling. Using Solomon and Ruth Bloom’s Academic Procrastination Scale (1984), NEO Personality Inventory (McCrae and Costa, 1985) and Trueman and Hartley’s Time Management Skill Questionnaire (1996) data were gathered.
Results: The results showed significant relation between academic procrastination and personality traits (neuroticism, extraversion, openness and conscientiousness). Also. there is significant relation between academic procrastination and time management skill.
Conclusion: Considering findings of this study, it can be said that exerting educational interventions and providing appropriate consultations would balance students’ personality traits and promote their time management skills in a way to reduce level of academic procrastination, also help the students to enhance their educational performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • procrastination
  • academic procrastination
  • Personality traits
  • Time Management Skill

مراجع

آتش­روز، بهروز. (1386). پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی از طریق دل‌بستگی و صفات پنج‌گانه شخصیتی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه شهید بهشتی تهران.
امامی‌پور، سوزان و سلطانی، معصومه. (1394). پیش‌بینی تعلل ورزی تحصیلی بر اساس باورهای فراشناختی و پنج عامل بزرگ شخصیتی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. دانشگاه آزاد تهران مرکزی.
بختیارپور، سعید. (1391). «رابطه تفکر انتقادی، راهبردهای فراشناختی و مدیریت زمان با عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز». یافته‌های نو در روان‌شناسی، 7(22)، 19-5.
جوکار، بهرام و دلاورپور، محمد آقا. (1386). «رابطه‌ی تعلل ورزی آموزشی با اهداف پیشرفت». اندیشه‌های نوین تربیتی، 3 (3 و 4)، 80-61.
حاجلو، نادر؛ صبحی قراملکی، ناصر و بابایی، کریم. (1393). «اثربخشی آموزش مهارت‌های مدیریت زمان ‌بر اهمال­کاری دانش آموزان». روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی، 4(15)، 101-91.
حسین­چاری، مسعود و دهقانی، یوسف. (1387). «پیش‌بینی اهمال­کاری تحصیلی بر اساس راهبردهای خودتنظیمی در یادگیری». فصلنامه پژوهش در نظام‌های آموزشی، 2(4)، 73-64.
دلشاد، محمد و حسین­چاری، مسعود. (1392). «پنج عامل بزرگ شخصیت و تعلل ورزی آموزشی در دانشجویان». فصلنامه شخصیت و تفاوت­های فردی، 2(3)، 32-17.
رحیمیان بوگر، اسحاق و روحانی­پور، شیدا. (1394). «اهمال کاری تحصیلی در دانشجویان : نقش پیش بین عوامل جمعیتی و روانشناختی»، دوفصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 3(4)، 19-1.
رفیعی، فروغ؛ صارمی رسولی، فرزاد؛ نجفی قزلجه، طاهره و حقانی، حمید. (1393). «ارتباط تعویق آکادمیک با موفقیت و خودکارآمدی تحصیلی در دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی تهران». مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 14(1)، 40-32.
زارع، حسین؛ محبوبی، طاهره و سلیمی، حسین. (1394). «تأثیر آموزش شناختی ارتقاء امید بر کاهش اهمال­کاری و خود ناتوان‌سازی تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نو بوکان». نشریه علمی-پژوهشی آموزش و ارزشیابی، 8(32)، 110-93.
سواری، کریم. (1392). «رابطه ساده و چندگانه تبحرگرایی و رویکردگرایی با اهمال­کاری تحصیلی». مجله شناخت اجتماعی، 2(3)، 51-44.
سواری، کریم؛ بشلیده، کیومرث و شهنی­ییلاق، منیجه. (1389). «ارتباط مدیریت زمان و خود اثربخشی ادراک‌شده با اهمال­کاری تحصیلی». مجله روانشناسی تربیتی، 5(14)، 112-99.
سیدی، راحله؛ تمنایی­فر، محمدرضا و صدوقی، مجید. (1392). بررسی رابطه هوش هیجانی و ویژگی­های شخصیت با سازگاری با دانشگاه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کاشان.
شهنی­ییلاق، منیجه؛ سلامتی، سید عباس، مهرابی­زاده هنرمند، مهناز و حقیقی، جمال. (1385). «بررسی شیوع تعلل و تأثیر روش­های درمان شناختی - رفتاری و مدیریت رفتار بر کاهش آن در دانش­آموزان دبیرستانی شهرستان اهواز». مجله علوم تربیتی و روانشناسی. 13(3)، 30-1.
شیخ الاسلامی، علی. (1395). «پیش بینی اهمالکاری تحصیلی بر اساس راهبردهای شناختی، راهبردهای فراشناختی و اضطراب امتحان در دانشجویان». دو فصلنامه راهبردهای شناختی در یادگیری، 4(6)، 101-81.
فولادی، اصغر و نظم­خواه، ثریا. (۱۳۹۴). اثربخشی آموزش مهارت­های مدیریت زمان بر اهمال­کاری و مدیریت زمان تحصیلی، کنفرانس بین‌المللی علوم انسانی، روانشناسی و علوم اجتماعی، تهران، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ایلیا، http://www.civilica.com/Paper-HPSCONF01-HPSCONF01_023.html.
گروسی فرشی، میر تقی. (1380). رویکردی نوین در ارزیابی شخصیت (کاربرد تحلیل عاملی در مطالعات شخصیت). نوبت اول. تبریز: نشر دانیال و جامعه پژوه.
مرادی، ندا؛ حاجی­یخچالی، علیرضا و مروتی، ذکرالله. (1394). «رابطه علی مدیریت زمان و حمایت اجتماعی ادراک‌شده با بهزیستی روان‌شناختی و عملکرد تحصیلی با میانجی­گری تنیدگی تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز». مجله دست آوردهای روان‌شناختی، 4(22)، 266-209.
مطیعی، حورا؛ حیدری، محمود و صادقی، منصوره­السادات. (1391). «پیش‌بینی اهمال­کاری تحصیلی بر اساس مؤلفه‌های خودتنظیمی و حل مساله بر انگیزش دانش‌آموزان اهمال‌کار». مجله روانشناسی تربیتی، 8(24)، 70-49.
ملکی، ندا و باقری، نسرین. (۱۳۹۴). پیش‌بینی اهمال­کاری بر اساس راهبردهای مقابله با استرس دانشجویان، دومین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی پژوهش­های نوین در علوم انسانی، تهران، موسسه مدیران ایده پرداز پایتخت ویرا، http://www.civilica.com/Paper-MRHCONF02-MRHCONF02_100.html.
نامیان، سارا و حسین­چاری، مسعود. (1390). «تبیین اهمال­کاری تحصیلی بر اساس باورهای مذهبی و هسته کنترل». مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 8(14)، 128-99.
نصری، صادق؛ ابراهیم دماوندی، مجید و عاشوری، اکرم. (1393). «پیش‌بینی اهمال­کاری بر اساس ویژگی­های شخصیتی، سبک­های هویت و تعهد». فصلنامه شخصیت و تفاوت­های فردی، 3(3)، 17-1.
Aynur, P.; Murat, A. and Can, B. (2011). “Academic procrastination behavior of preservice teachers’of CelalBayar University”. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 29: 1418-1425.
Balkis, M. and Duro, E. (2009). “Prevalence academic procrastination behavior among pre-service teachers, and its relationship white demographics and individual preferences”. Journal of Theory and Practice in Education,5: 18-3.
Bashir, S.; Bashir, Z. and Nazir, M. (2015). “Time management and its application in academic life: a study of Omani students at Dhofar University, sultanate of Oman”. Linguistics, 4(2):154-159.
Burnam, A.; Komarraju, M.; Hamel, R. and Nadler, D.R. (2014). “Do adaptive perfectionism and self-determined motivation reduce academic procrastination”. Learning and Individual Differences, 36: 165-172.
Cacioppo, J.T. and Petty, R.E. (1982). “The need for cognition”. Journal of Personality and Social Psychology, 42(1): 116-131.
Claessens, B.T.; Rutte, C.G.; Eerde, W. and Roe, R.A. (2007). “A review of the time management literature”. Personnel Review, 36: 255-276.
Clariana, M. (2013). “Personality, procrastination and cheating in students from different university degree programmes”. Electronic Journal of Research in Educational Psychology,11 (2): 451-472.
Kline, R.B. (2010). Principles and practice of structural equation modeling (3rd edition). New York: Guilford Press.
Corkin, D.M.; Shirley, L.Y.; Wolters, C.A. and Wiesner, M. (2014). “The role of the college classroom climate on academic procrastination”. Learning and Individual Differences, 32: 294-303.
Costa, P.T. and McCrae, R.R. (1985). “Copmparison of EPI and psychoticism scales whit measures of the Five-Factor Model of personality”. Personality and Individual Differences, 6: 587-597.
Costa, P.T. and McCrae, R.R. (1992). Revised NEO personality inventory (NEOPI-R) and NEO five factor inventory (NEO-FFI) professional manual Odessa. FI: Psychological Assessment Resources.
Costa, P.T. and McCrae, R.R. (1999). A five-factor theory of personality in L.A. Pervin & O.P. John (Eds). Handbook personality: Theory and Research (2nd, Ed, 139-153). New York: Guilford
Di Fabio, A. (2006). “Decisional procrastination correlates: personality traits, self-esteem or perception of cognitive failure”. Internatinal Journal for Educational and Vocational Guidance, 6: 109-122.
Fleischhauer, M.; Enge, S.; Brocke, B.; Ullrich, J.; Strobel, A. and Strobel, A. (2010). “Same or different clarifying the relationship of need for cognition to personality and intelligence”. Personality and Social Psychology Bulletin, 36(1): 82-96.
Freeman, E. K.; Fuenzalida, C. L. and Stoltenberg, I. (2011). “Extraversion and Arousal Procrastination: Waiting for the Kicks”. Current Psychology, 30: 375-382.
Gallego, A. and Prado, P.S. (2014). “The big five personality traits and attitudes towards immigrants”. Journal of Ethnic and Migration Studies,40(1): 79-99.
Garcia-ros, R.; perez-Gonzalez, F. and hinojo, E. (2004). “Assessing time management skills as an important aspect of student learning”. School Psychology International, 25: 167-183.
Glick, D. M. and Orsillo, S. M. (2015). “An investigation of the efficacy of acceptance-based behavioral therapy for academic procrastination”. Journal of Experimental Psychology, 144 (2): 400-409.
Häfner, A.; Stock, A. and Oberst. V. (2015). “Decreasing students’ stress through time management training: an intervention study”. European Journal of  Psychology of  Education,30: 81-94.
Hussain, I. E. and Sultan, S. (2010). “Analysis of procrastination among university students”. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5: 1897-1904.
Irfan, S.; Murtaza, S. and Iftakhar, I. (2015). “Relationship among personality traits, procrastination and coping strategies”. International Journal of Advanced Research, 3(11): 184-193.
Joubert, C. P. (2015). The relationship between procrastination and academic achievement of high school learners in North West province, South Africa. The degree of master of arts in the subject psychology at the university of South Africa.
Kagan, M.; Cakir, O. and Ilhan, T. (2010). “The explanation of the academic procrastination behavior of university students with perfectionism, obsessive–compulsive and five factor personality traits”. Procedia-Socialand Behavioral Sciences, 2(2): 2121-2125.
Karatas, H. (2015). “Correlation among academic procrastination, personality traits, and academic achievement”. Anthropologist, 20(1,2): 243-255.
Kelly, W.E. (2003). “As achievement sails the river of time: The role of time use efficiency in grade-point-average”. Educational Research quarterly, Proquest Education Journal, 4: 3-8.
Krauss, W.S. (2012). The paradox of procrastination-the four irrational beliefs that cause us to procrastinate. Retrieved from http://www.psychologytoday.com/blog/fulfillment-any-age/201204/the-paradox-procrastination.
Liu, O.L.; Rijmen, F.; MacCann, C. and Roberts. R. (2009). “The assessment of time management in middle-school students”. Personality and Individual Differences, 47: 174-179.
Lyons, M. and Rice, H. (2014). “Thieves of time Procrastination and the dark triad of personality”. Personality and Individual Differences, 61-62: 34-37.
MacCann, C.; Duckworth, A.L. and Roberts, R.D. (2009). “Empirical identification of the major facets of conscientiousness”. Learning and Individual Differences, 19:451-458.
MacCann, C.; Fogarty, G.J. and Roberts, R.D. (2012). “Strategies for success in education: Time management is more important for part-time than full-time community college students”. Learning and Individual Differences, 22: 618-623.
McGhie, V.F. (2012). Factors impacting on first-year student’s academic progress at a South African university. dissertation presented for the degree of doctor of philosophy in the department of urriculum studies, faculty of education at stellenbosch university.
Michinov, N.; Brunot, S.; Bohec, O.L.; Juhel, J. and Delaval, M. (2011). “Procrastination, participation, and performance in online learning environments”. Computers & Education, 56: 243-252.
Milgram, N.N. and Tenne, R. (2000). “Personality correlates of decisional and task avoidant procrastination”. European Journal of Personality, 14 (2): 141-156.
Miqdadi, F.Z.; ALMomani, A.F.; Masharqa, M.T. and Elmousel, N.M. (2014). ASEE 2014 Zone I Conference (1-5). Bridgpeort, CT: University of Bridgeport.
Morris, P.E. and Fritz, C.O. (2015). “Conscientiousness and procrastination predict academic coursework marks rather than examination performance”. Learning and Individual Differences, 39: 193-198.
Mussel, P. (2010). “Epistemic curiosity and related constructs: Lacking evidence of discriminant validity”. Personality and Individual Differences, 49 (5): 506-510.
Nonis, S.A. and Hudson, G.I. (2006). “Academic performance of college students: Influence of time studying and- working”. Journal of Education for Business, 81(3): 151-159.
Ocak, G. and Boyraz, S. (2016). “Examination of the relation between academic procrastination and time management skills of undergraduate students in terms of some variables”.Journal of Education and Training Studies, 4(5).
Ozer, A. (2012). “Procrastination: Rethinking trait models”. Education and Science, 37 (166): 303-317.
Rabin, L.A.; Fogel, J. and Nutter-Upham, K. E. (2011). “Academic procrastination in college students: The role of self-reported executive function”. Journal of Clinical and Experimental Neuropsychology, 33(3): 344-357.
Rakes, J.C. and Dunn, K.E. (2010). “The impact of online graduate students’ motivation and self-regulation on academic procrastination”. Journal of interactive online learning, 9 (1): 78-93.
Rotenstein, A.; Davis, H.Z. and Tatum, L. (2009). “Early birds versus just-in-timers: The effect of procrastination on academic performance of accounting students”. Journal of Accounting Education, 27: 223-232.
Schouwenburg, H.C. (2004). Procrastination in academic settings: general introduction. In: H. C. Schouwenburg, C.H., Lay, Pychyl, T.A., Ferrari. J.R., Editors, Counseling the procrastinator in academic settings, American Psychological Association, Washington, 3-17.
Seong Lai, CH.; Badayai, A.B.A.; Chandrasekaran, KH.; Yen Lee, S. and Kulasingam, R. (2015). “An exploratory study on personality traits and procrastination among university students”. American Journal of Applied Psychology, 4(3-1): 21-26.
Solomon, L.J. and Rothblum, E.D. (1984). “Academic procrastination: Frequency and cognitive behavioral correlates”. Journal of Counseling Psychology, 31: 503-509.
Steel, P. (2007). “The nature of procrastination: Ameta-analytic and theoretical review of quintessential self-regulatory failure”. Psychological Bulletin, 133: 65-94.
Steel, P. (2010). “Arousal, avoidant and decisional procrastinators: Do they exist”. Personality and Individual Differences, 48: 926-934.
Steel, P. and Ferrari, J. (2013). “Sex, education and procrastination: An epidemiological study of procrastinators’ characteristics from a global sample”. European Journal of Personality, 27(1): 51-58.
Steinmer, R.; Bipp, T. and Spinath, B. (2011). “Goal orientations predict academic performance beyond intelligence and personality”. Journal of Leaning and Individual Difference, 21: 196-200.
Thompson, E. R. (2008). “Development and validation of an international english big-five mini-markers”. Personality and Individual Differences,45(6): 542-548.
Trueman, M. and Hartely, J. (1996). “A comparison between the time management skills & academic performance of mature & traditional entry university students”. Journal of Higher Education. 32(2): 199-215.
Watson, D.C. (2001). “Procrastination and the five-factor model: A facet level analysis”. Personality and Individual Differences, 30: 149-158.
Yavas, U.; Ozturk, G.; Acıkel, C.H. and Ozer, M. (2012). “Evaluation of medical students' time management skills”. TAF Preventive Medicine Bulletin, 11(1): 5-10.
Zakeri, H.; Esfahani, B.N. and Razmjoee, M. (2013). “Parenting styles and academic procrastination”. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84: 57-60.
Zarick, L.M. and Stonebraker, R. (2009). “I’ll do it tomorrow the logic of procrastination”. College Teach, 57(4): 211-215.
Zekioglu, A.; Erdogan, N. and Türkmen, M. (2015). “Athletes students time management skills and relationships between academic trophies. uluslararsi hakemli”. Psikyatri ve Psikoloji Arashtirmalari Dergisi, (4): 24-37.
راهبردهای شناختی در یادگیری
دوره 5، شماره 8
مرداد 1396
صفحه 223-244

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار