اثربخشی آموزش راهبردهای کمک‌خواهی در بهبود نشانه‌های استرس تحصیلی، عملکرد و انگیزش تحصیلی با تعدیل‌‌گری سبک‌های اسنادی در دانش‌آموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه روانشناسی دانشگاه تبریز

2 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه تبریز

3 دکترای روانشناسی دانشگاه فرهنگیان تبریز

چکیده

هدف: هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای کمک‌خواهی در بهبود نشانه‌های استرس تحصیلی، عملکرد و انگیزش تحصیلی با تعدیل‌گری سبک‌های اسنادی در دانش‌آموزان بود.
روش: در راستای هدف پژوهش از جامعه دانش‌آموزان پایه دوم دبیرستان‌های دولتی پسرانه نواحی پنجگانه آموزش و پرورش تبریز، 60 نفر به شیوه تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای و غربالگری انتخاب شدند و براساس نقطه برش پرسش‌نامه سبک اسنادی راتر به دو گروه سبک اسناد بیرونی و درونی تقسیم شدند. سپس نسبت به توزیع ابزارهای پژوهش در 4 گروه جداگانه اقدام شد. ابزارها شامل پرسش‌نامه سنجش انگیزه پیشرفت تحصیلی و استرس تحصیلی بودند و نسبت به اجرای بسته‌ی آموزشی راهبردهای کمک‌خواهی در 12 جلسه اقدام شد.
یافته‌ها: تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل کوواریانس عاملی چند متغیره نشان داد که با کنترل اثرات پیش‌آزمون، اثر آموزش کمک‌خواهی با توجه به سبک‌های اسنادی بر ترکیب استرس تحصیلی، انگیزش تحصیلی و عملکرد تحصیلی مثبت و معنا‌دار است (05/0>P و 54/2 =F). همچنین نتایج نشان داد که سبک‌های اسنادی اثر روش‌های آموزش کمک‌خواهی بر استرس و انگیزش تحصیلی را تعدیل نموده، در صورتی‌که سبک‌های اسنادی بر عملکرد تحصیلی نقش تعدیل‌کنندگی ندارد. همچنین نتایج نشان داد که آموزش راهبردهای کمک‌خواهی در کاهش استرس تحصیلی، بهبود عملکرد و انگیزش تحصیلی اثر مثبت و معنا‌دار دارد (05/0(P<.
نتیجه‌گیری: لذا می‌توان نتیجه گرفت که آموزش راهبردهای کمک‌خواهی در کاهش استرس تحصیلی، بهبود عملکرد و انگیزش تحصیلی اثر مثبت دارد و سبک‌های اسنادی قادرند اثر آموزش راهبردهای کمک‌خواهی را بر استرس و انگیزش تحصیلی تعدیل نمایند. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Effectiveness of help-seeking Strategies Training in the Improvement of Academic Stress, Performance and Motivation by the Moderating Role of Attributional Styles among Students

نویسندگان [English]

  • touraj hashemi 1
  • mansour bayrami 1
  • shahram vahedi 2
  • naser beyrami 3
چکیده [English]

Objective: The present study aimed to determine the effectiveness of help-seeking strategies training in the improvement of academic stress, performance and motivation by the moderating role of attributional styles among students.
Method: Therefore, using multistage random cluster and screening methods, 60 students were selected from high school students in grade 2 in Tabriz five stricts. They were divided in two groups of internal and external attributional styles based on the cutt of point in Ratters attributional styles questionnaire and were assigned in 4 groups. They completed academic stress scale and assessment of academic achievement motivation. The training sessions were administered in 12 time.
Results: Results showed that by controlling the effects of pre-test, help-seeking strategies had a positive significant effect on the academic stress, performance and motivation as a combined variable regarding attributional styles (F= 2.54, p<0.05). Beside, attributional styles could moderate the effect of help-seeking training on academic stress and motivation, however, they could not moderate the effect of help-seeking training on academic performance. Results suggest that help-seeking training is effective in the improvement of academic stress, performance and motivation. Conclusion: On the other hand, attributional styles could moderate the effect of this method on academic stress, and motivation, while they have not a moderating role on academic performance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • help-seeking strategies
  • academic stress
  • academic motivation
  • Academic Performance
  • attributional styles

مراجع

پورافکاری، نصرت‌اله. (1373). فرهنگ جامع روان‌شناسی و روانپزشکی ج 1 و ج 2. تهران: انتشارات فرهنگ معاصر.
حبیبی­کلیبر، رامین. (1391). اثربخشی آموزش راهبرد خود تنظیمی کمک‌خواهی بر مؤلفه‌های حل مسأله ریاضی دانش‌آموزان با توجه به اثرات جنسیت و اهداف پیشرفت. رساله دکتری، دانشگاه تبریز.
شکری، امید؛ کدیور، پروین؛ نقش، زهرا و دانشور، زهره. (1386). «عوامل ایجاد کننده استرس تحصیلی و واکنش‌ها نسبت به آن عوامل در دانشجویان دختر و پسر». تازه‌های علوم‌شناختی، 8(4)، 40-48.
مصطفوی، محمد، (1387). روش‌های ایجاد انگیزه تحصیلی: مجموعه مهارتهای تحصیلی. تهران: انتشارات ورای دانش.
میکائیلی منیع، فرزانه. (1376). ادراک دانش‌آموزان از محیط روان‌شناختی کلاس و رابطه آن با پیشرفت تحصیلی، انگیزش درونی و اضطراب آنان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
Aleven, V.; MC Laren, B. M.; Roll, I. and Koedinger, K. R. (2006). “To ward met cognitive tutoring: A model of helpseeking with a cognitive tutor”. International Journal of Artificial intelligence in Education, 16: 101-130.
Bandura, A. (2002). “Growing primacy of human a gency in adaptation and change in electronic era”. Europeam Psychologies, 7: 6-21.
Bernard, J. (2007). Gender effects in schooling. In C.F. Diaz(Ed.), Multicultural education for the 21 st century. New Yourk: Longman.
Bloom, B.S. (1970). Learning for mastery. Evaluation Comment, 1(2), Los Angeles: University of California.
Bruner, J. (1974). “From communication to language”. Cognition, 3: 255-287.
Butler, R. (2007). “Teachers achievement goal orientations and association's with teacher's helpseeking: Ex animation of a novel approach to teacher motivation”. Journal of Education psychology, 99: 241-252.
Carrol, J. B. (1965). School learning over the long haul. In J.D. Kumboltz (Ed.), Learning and Educational process. Chicago, Rand MC Nally.
Cassidy, S. (2000). “Learning style: and overview of theories, Models and measures”. Educational psychology, 24(4): 19-44.
Collins, W. and Sims, B.C. (2006). Help-seeking in Higher Education Academic Support services. In S.A. Karabenick, R.S. Newman (Eds), Help seeking in academic settings: Goals, group and contexts (pp, 259296). Mahwah, NJ: Erlbaum.
Dambo, M. H. (1994). Appling educational psychology. Copyright by Longman publishing group.
Devonport, T. J. (2006). “Relationships between self-efficacy, coping and student performance”. Social behavior and personality. 34(2): 127-138.
Edwards, M. (2003). Increasing your child's motivation to learn Little Rock, AR: Center for Effective parenting.
Edwards, C.S. (2008). On the self- regulation of behavior. NY: Cambridge university press.
Hall, B. (2015). Educational psychology. New York, MC Grow /till press.
Karabenick, S. A. (2011). “Perceived achievement goal structure and college student help-seeking”. Journal of Educational psychology, 96: 569-580.
Karabenick, S. A. (2014). “Classroom and technology supported help-seeking: The need for converging research paradigms”. Learning and instruction, 21: 290-296.
Karademis, C. E. (2004). “The stress process, self-efficacy and coping styles”. Journal of personality and individual differences, 37: 1033-1043.
Linnenbrink, E. A. (2005). “The dilemma of performance- approach goals: The use of multiple goal contexts to promote student motivation and learning”. Journal of Educational psychology, 97: 197-213.
Mau, W. (1997). “Parental influences on the high Scholl students' academic achievement: a comparison of Asian immigrants, Asian Americans, and with Americans”. Psychology in the Schools, 34(3): 267-277.
Nelson Le Gall, S. (1981). “Help- Seeking: An understudied problem solving skill in children”. Development Review, 1: 224-246.
Nelson Le Gall, S. (1987). “Necessary and unnecessary help-seeking in children”. Journal of genetic psychology, 148: 53-62.
Newman, R. S. (2002). What do I need to do to succeed when I don't understand what I am doing? Developmental influences on student's adaptive helpseeking. In wig field & J. S. Eccles (Eds), Development of Achievement Motivation (pp, 283-309). San Diego, CA: Academic press.
Newman, R. S. (1990). “Children's helpseeking in the classroom: The role of motivational factors and attitudes”. Journal of Educations psychology, 82, 71-80.
Newman, R. S. (2006). Students adaptive and no adaptive help-seeking in the classroom: Implications for the context of peer harassment. In S.A. Karabenick & R.S. Newman (Eds), Help-seeking in academic setting: Goals, groups and contexts (pp. 225-296).
Newman, R. S. (2007). The motivational role of adaptive help-seeking in self-regulated learning. In D. Schunk & B. Zimmerman (Eds), motivation and self-regulated learning: theory, research and application (pp. 315-337).
Nigel, K. (2009). “Two ways to coping with stress”. Journal of American psychologists, 54: 291-307.
Pintrich, P. R. (2005). “Can learning envirnment be used as self- regulatory tools to enhance learning?”. Educational psychologists, 49, 341-357.
Roberts, G.C. (1992). Editor. (Motivation in sport and Exercise). Illinois: Human kinetics Publishers, Inc.
Ryan, A.M. and Pintrich, P.R. (1997). “Should I ask for help? The role of motivation and attitudes in adolescent's help-seeking in math class”. Journal of Educational psychology, 89: 329-341.
 Ryan, A. M.; Pintrich, P. R. and Midgley, C. (2001). “Avoiding seeking help in the classroom: who and why?”. Educational Psychology Review, 13: 93-114.
Ryan, K. E. and Ryan, A. M. (2005). “Psychological processes underlying stereotype threat and standardized math test performance”. Educational psychologist, 40 (1): 53-63.
 Ryan, A. M. and Shin, H. (2011). “Help Seeking tendencies during early adolescence: An examination of motivational correlates and consequences for a Achievement”. Learning and instruction, 21: 247-256.
Schunk, D. H. (2004). Self Efficacy in Education: Issuse and future directions. Paper presented at the annual metting of the American Educational Research Association, san Diego, CA.
Schunk, D. H. (2006). “Self- regulation and learning. In W.M. Reynolds & G.E. Miller (Eds), Handbook of psychology: Vol. 7”. Educational psychology, 59-78.
Skinner, E. and ZimmerGem Back, M. (2007). “The development of coping”. Annual Review of psychology, 58: 119-144.
Slavin, R. E. (2002). The international School: Effective elementary education for all children. In S. string field, D. Land (Eds), Educating at risk students (pp. 111-127). Chicago: National society for the study of Edcation.
Suroky, E. (2008). Understanding stress effects. New York: MC Grow Hill press.
Taconis, R.; Ferguson Hessler, M.G. and Broek kamp, H. (2001). “Teaching science problem solving: An overview of experimental work”. Journal of Research in science Teaching, 38: 442-488.
 Teong, S. K. (2003). “The effect of meta cognitive training on mathematical wordproblem solving”. Journal of computer Assisted Learning, 19: 46-55.
Vygotsky, L. S. (1960). The developmental of higher mental functions, quoted in J.V. wertsch. (1985). Vygotsky and the social formation of mindcambridge. Mass: Harvard university press.
Weiner, B. (1990). “History of Motivational Research in Education”. Journal of Educational psychology, 88(4): 616-622.
Zimmerman, B. J. (2003). “Acquiring writing revision and self- regulatory skill through observation and emulation”. Journal of Educational psychology, 94(2): 660-668.
 Zimmerman, B. J. (2008). “Investigating selfregulation and Motivation: Historical background, methodological developments and future prospects”. American Educational research Journal, 45(1): 166-183. 
راهبردهای شناختی در یادگیری
دوره 5، شماره 8
مرداد 1396
صفحه 139-158

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار