نقش میانجی‌گری مدیریت زمان برای نشانه‌های اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نشانه‌های اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان با تأکید بر نقش میانجی‌گری مدیریت زمان صورت گرفت.
روش: در این تحقیق همبستگی، یک گروه نمونه 203 نفری دانشجوی دارای نشانه‌های اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی از دانشگاه فردوسی مشهد که با استفاده از مقیاس درجه‌بندی ADHD بزرگسالان بارکلی (BAARS) واجد نشانه‌های اختلال بودند، شناسایی و انتخاب شدند و با استفاده از مقیاس مدیریت زمان مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین از معدل این دانشجویان به‌عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی آنان استفاده گردید.
یافته‌ها: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار لیزرل و به روش تحلیل مسیر صورت گرفت. نتایج حاکی از تأیید نقش میانجی‌گری مدیریت زمان در رابطه نشانه نارسایی توجه و پیشرفت تحصیلی بود. در حالی‌که نتایج نشان داد مدیریت زمان نقش میانجی‌گری در رابطه دو نشانه فزون کنشی و تکانش‌گری با پیشرفت تحصیلی ایفا نمی‌کند. همچنین نتایج نشان داد از بین سه نشانه اختلال ADHD، تنها نشانه تکانش‌گری اثر مستقیمی بر پیشرفت تحصیلی دارد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، پیشنهاد می‌گردد مداخلات درمانی برای دانشجویان مبتلا به ADHD متمرکز بر بهبود مدیریت زمان این افراد باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Mediating Role of time management for Attention Deficit /Hyperactivity Disorder and Academic Achievement in student

نویسندگان [English]

  • FATEMEH MIRDORAGHI 1
  • ali mashhadi 2
  • kazem rasoulzadeh tabatabaee 3
چکیده [English]

Objective: The purpose of the current study is the examination of the relationship between the symptoms of attention deficit hyperactivity disorder / ADHD and Academic Achievement in students with the emphasis on mediating role of time management.
Method: In the correlative study, a group of 203 students who show the symptoms of attention deficit hyperactivity /ADHD were opted using adults’ ADHD calibration scale (BAARS). The instrument used in the present study was the time management scale. It is worth mentioning that students’ average was regarded as the indicator of their educational progress. The collected data were analyzed via path analysis in Lisrel 8.5 software.
Results: The results confirmed the mediating role of time management, in relation between attention deficit symptoms and academic achievement. While, the results showed that time-management does not the mediating role in relation between symptoms of hyperactivity and impulsivity with academic achievement. Also, the results showed that among symptoms of ADHD, only impulsivity symptom, has a direct effect on academic achievement.
Conclusion: Based on the obtained results, it is suggested that the treatment for students with ADHD, should better be based on improving their time management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Attention deficit hyperactivity disorder/ ADHD
  • time management
  • Academic-Achievement
جهان­سیر، خسرو؛ صالح­زاده، کریم؛ وثاقی، حبیبه و موسوی­فر، اقبال (1386)؛ «تأثیر مدیریت زمان در پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مراغه». دانش و پژوهش در علوم تربیتی، شماره 6. 97-114.
حسین­زاده ملکی، زهرا (1391)؛ اثربخشی آموزش حافظه‌کاری، برنامه آموزش والدینی بارکلی و ترکیب این دو مداخله بر بهبود کنش‌های اجرایی و کاهش نشانه‌های بالینی کودکان مبتلا به ADHD. مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
حمزه‌لو، محمد و مشهدی، علی (1389)؛ «مقایسه بازداری رفتاری در نوجوانان بزهکار با یا بدون سابقه سوء مصرف مواد و نوجوانان بهنجار». پژوهش در سلامت روانشناختی، شماره 4. 55-64.
رامسی، جی راسل و راستین، آنتونی ال (1390)؛ درمان شناختی رفتاری اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی در بزرگسالان. ترجمه: مشهدی، علی، فرمانی، اعظم، سلطانی، اسماعیل، تهران: نشر آوای نور.
صرامی­فروشانی، پوریا و هاشمی، نظام (1383)؛ «ADHD: علتی رایج برای دشواری‌های یادگیری و ناهنجاری‌های رفتاری در دانشجویان که غالباً تشخیص داده نمی‌شود». طب و تزکیه، شماره 5. 25-31.
مشهدی، علی؛ حسنی، جعفر؛ حمزه­لو، محمد؛ میردورقی، فاطمه و حسین­زاده ملکی، زهرا (1390)؛ شیوع اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی (ADHD) در دانشجویان جدیدالورود (1390) دانشگاه فردوسی مشهد، طرح پژوهشی، دفتر مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان وزارت علوم تحقیقات و فن‌آوری.
مشهدی، علی؛ حسین­زاده ملکی، زهرا؛ میردورقی، فاطمه؛ حسنی، جعفر و حمزه­لو، محمد (1394)؛ «ساختار عاملی، اعتبار و روایی مقیاس نارسایی در کنش­وری اجرایی بارکلی – نسخه بزرگسال». مجله روانشناسی بالینی، شماره 7. 51-62.
مشهدی، علی؛ میردورقی، فاطمه؛ حسنی، جعفر، یعقوبی، حمید و حمزه­لو، محمد (1393)؛ «شیوع شناسی نشانه‌های اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی و رابطه آنها با مؤلفه کندی زمان شناختی در دانشجویان». فصلنامه تحقیقات علوم رفتاری، شماره 1. 103-111.
مشهدی، علی؛ میردورقی، فاطمه؛ حسنی، جعفر؛ حسین­زاده ملکی، زهرا و تیموری، سعید (زیرچاپ)؛ «بررسی خصوصیات روانسنجی نسخه فارسی مقیاس درجه‌بندی ADHD بزرگسالان». مجله روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران.
یگانه، طیبه؛ سلطانی­شال، رضا؛ کافی، سیدموسی و حسین­خانزاده، عباسعلی (1391)؛ «بررسی ارتباط بین هوش هیجانی، مدیریت زمان و کیفیت زندگی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان». مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، شماره 12. 219-232.
Abikoff, H.; Nissley-Tsiopinis, J.; Gallagher, R.; Zambenedetti, M.; Seyffert, M.; Boorady, R. and McCarthy, J. (2009); “Effects of MPH-OROS on the organizational, time management, and planning behaviors of children with ADHD”. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 48(2): 166-75.
Advokat, C.; Martino, L.; Hill, B. D. and Gouvier, W. (2007); “Continuous Performance Test (CPT) of college students with ADHD, psychiatric disorders, cognitive deficits, or no diagnosis”. Journal of Attention Disorders, 10: 253-256.
Alexander, S. J. and Harrison, A. G. (2011); “Cognitive Responses to Stress, Depression, and Anxiety and Their Relationship to ADHD Symptoms in First Year Psychology Students”. Journal of Attention Disorders, 17(1): 29-37.
Alloway, T. P.; Gathercole, S. E. and Elliott, J. (2010); “Examining the link between working memory behavior and academic attainment in children with ADHD”. Developmental Medicine and Child Neurology, 52: 632-636.
American Psychiatric Association. (2013); Diagnosticand statistical manual of mental disorders Washington, DC: Author.
Austin, A. M. and Gustafson, L. (2006). “Impact of course length on student learning”.Journal of Economics and Finance Education, 5: 26-37.
Baker, L.; Prevatt, F. and Proctor, B. (2012); “Drug and alcohol use in college students with and without ADHD”. Journal of Attention Disorder, 16: 255-263.
Barkley, R. A. (2006); Attention-deficit/hyperactivity disorder: A handbook for diagnosis and treatment. Third Edition, New York, Guilford Press.
Barkley, R. A. (2010); Attention-Deficit Hyperactivity Disorder in adults: the latest assessment and treatment strategies. Burlington, United State, Jones and Bartlett Publishers.
Barkley, R. A. (2011a); Barkley Adult ADHD Rating Scale-IV (BAARS-IV). New York: Guilford Press.
Barkley, R. A. (2011b); Deficits in executive functioning scale (BDEFS). New York: Guilford Press.
Barkley, R. A.; Fischer, M.; Smallish, L. and Fletcher, K. (2006); “Young adult follow-up of hyperactive children: Adaptive functioning in major life activities”. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 45: 192-202.
Barkley, R. A.; Murphy, K. V.; Fischer, M. (2008); ADHD in Adult: What science says? New York. Guilford Press.
Biederman, J. and Faraone, S. V. (2006); The effects of attentiondeficit/ hyperactivity disorder on employment and household income. meds generic medicine, 8, 12.
Boonstra, A. M.; Oosterlaan, J.; Sergeant, J. A. and Buitelaar, J. K.; (2005); “Executive functioning in adult ADHD: a meta-analytic review”. Psychological Medicine, 35: 1097–1108.
Broadbent, J. and Poon, W. L. (2015); “Self-regulated learning strategies & academic achievement in online higher education learning environments: A systematic review”. The Internet and Higher Education, 27: 1-13.
Casini, L. and Ivry, R. B. (1999); “Effects of divided attention on temporal processing in patients with lesions of the cerebellum or frontal lobe”. Neuropsychological, 13: 10-21.
Clark, J. M. (1996); “Contributions of inhibitory mechanisms to unified theory in neuroscience and psychology”. Brain and Cognition, 30(1): 127-52.
Conners, C. K.; Erhardt, D.; Epstein, J. N.; Parker, J. D. A.; Sitarenios, R. and Sparrow, E. (1999); “Self-ratings of ADHD symptoms in adults I: Factor structure and normative data”. Journal of Attention Disorder, 3: 141-151.
Dramsdahl, M.; Westerhausen, R.; Haavik, J.; Hugdahl, K. and Plessen, K. J. (2011); Cognitive control in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder. Psychiatry Research, 62: 991-998.
DuPaul, G. J.; Weyandt, L. L.; O’Dell, S. M. and Varejao, M. (2009); “College students with ADHD: Current Status and Future Directions”. Journal of Attention Disorders, 13: 234-250.
Edwards, G. R. (2006); The relationship between uses of time management techniques and Sources of Stress among Public School superintendents in Missouri. Dissertation Abstract Ed. D. Saint Louis University.
Erhardt, D.; Epstein, J. N.; Conners, C. K.; Parker, J. D. A. and Sitarenios, G. (1999); “Selfratings of ADHD symptoms in adults II: Reliability, validity, and diagnostic sensitivity”. Journal of Attention Disorder, 3: 153-158.
Ex, U. and Zhonge, J. (2010); “Predicting homework time management at the secondary school level: A multilevel analysis”. Learning and Individual Differences, 20: 34-9.
Fayyad, J.; De Graaf, R.; Kessler, R.; Alonso, J.; Angermeyer, M.; Demyttenaere, K. and et al. (2006); “Cross-national prevalence and correlates of adult attention-deficit hyperactivity disorder”. British Journal of Psychiatry, 190: 402-409.
Garcia, R. R. and Perez, G. F. (2004); “Assessing Time Management Skills as an Important Aspect of Student Learning”. School Psychcology International, 25(2): 167-183. 
Ginsberg, Y.; Hirvikoski, T. and Lindefors, N. (2010); Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) among longer-term prison inmates is a prevalent, persistent and disabling disorder. BMC Psychiatry, 10, 112-125.
Gioia, G. A. and Isquith, P. K. (2004); “Ecological assessment of executive function intraumatic brain injury”. Developmental Neuropsychology, (25): 135-158.
Glutting, J. J.; Youngstrom, E. A. and Watkins, M. W. (2005); “ADHD and college students: Exploratory and confirmatory factor structures with student and parent data”. Psychological Assessment, 17: 44-55.
Gropper, R. G. and Tannock, R. (2009); “A Pilot Study of Working Memory and Academic Achievement in College Students with ADHD”. Journal of Attention Disorders, 12: 574-581.
Heiligenstein, E.; Guenther, G.; Levy, A.; Savino, F. and Fulwiler, J. (1999); “Psychological and academic functioning in college students with attention deficit hyperactivity disorder”. Journal of American College Health, 47: 181-185.
Jitendra, A. K.; DuPaul, G. J.; Someki, F. and Tresco, K. E. (2008); “Enhancing academic achievement for children with attention deficit hyperactivity disorder: evidence from school-based intervention research”. Developmental Disabilities ResearchReviews, 14: 325-30.
Macan, T. H.; Shahanib, C. R. and Phillipsc, A. P. (1990); “College Students' Time Management: Correlations With Academic Performance and Stress”. Journal of Educational Psychology, 82: 760-68.
Murphy, K. V.; Barkley, R. A. and Bush, T. (2002); “Young adults with attention deficit hyperactivity disorder: Subtype differences in comorbidity, educational, and clinical history”. Journal of nervous and mental disease, 190: 147-157.
Nigg, J. T. (2006); What Causes ADHD? Understanding what goes wrong and why. New York, Guilford Press.
Norwalk, K.; Norvilitis, J. M. and MacLean, M.G. (2008); ADHD symptomatology and its relationship to factors associated with college adjustment. Journal of Attention Disorders, 1-8.
Orpen, C. (1994); “The effect of time-management training on employee attitudes and behavior: A field experiment”. Journal of psychology, 128: 393-396.
Prevatt, F.; Proctor, B.; Baker, L.; Garrett, L. and Yelland, S. (2011); “Time estimation abilities of college students wit ADHD”. Journal of Attention Disorder, 15(7): 531-538.
Rapport, M. D.; Scanlan, S. W. and Denney, C. B. (1999); “Attention-deficit/hyperactivity disorder and scholastic achievement: a model of dual developmental pathways”. Child Psychology and Psychiatry, 40: 1169–1183.
Rooney, M.; Chronis-Tuscano, A. and Yoon, Y. (2012); “Substance use in college students with ADHD”. Journal of Attention Disorder, 16: 221-234.
Schermelleh-Engel, K.; Moosbrugger, H.; Müller, H. (2003); “Evaluating the fit of structural equation models: Tests of significanceand descriptive goodness-of-fit measures”. Method Psychological Research, 8: 23-74.
Seibert, J. k. and Getinger, M. (2002); “Contributions Of Study Skills To Academic Competence”. School Psychology Review, 31(3): 350-65.
Solanto, M. V.; Marks, D. J.; Mitchell, K. J.; Wasserstein, J. and Kofman, M. D. (2008); “Development of a New Psychosocial Treatment for Adult ADHD”. Journal of Attention Disorder, 11: 728-736.
Sparks, R. L.; Javorsky, J. and Philips, L. (2004); “College students classified with ADHD and the foreign language requirement”. Journal of Learning Disabilities, 37(2): 169-178.
Stwart, A. J. and Lombard, K. (2010); “Exploring the Relationship between Time Management Skills and the Academic Achievement of African Engineering Students A Case Study”. Journal of Engineering Education, 35 (1): 79-89.
Toplak, M. E. and Tannock, R. (2005); “Time perception: Modality and duration effects in attentiondeficit/ hyperactivity disorder (ADHD)”. Journal abnormal child psychology, 33(5): 639-654.
Von Stumm, S.; Hell, B. and Chamorro-Premuzic, T. (2011). “The Hungry Mind: Intellectual Curiosity Is the Third Pillar of Academic Performance”. Perspective on Psychological Science, 6: 574-588.
Weyandt, L. L. and DuPaul, D. (2008); “ADHD in College Students: Developmental Findings”. Journal of Developmental and Physical Disabilities, 14: 311-319.
Weyandt, L. L. and DuPaul, G. (2006); “ADHD in college students”. Journal of Attention Disorders, 10(1): 9-19.
Weyandt, L. L. and Dupaul, G. J. (2013); College Students with ADHD: Current Issues and Future Directions. New York: Springer.
Willcutt, E. G.; Doyle, A. E.; Nigg, J. T.; Faraone, S. V. and Pennington, B. F. (2005); Validity of the executive function theory of attention-deficit/hyperactivity disorder: A meta-analytic review. Biological Psychiatry, 57, 1336-1346.
Wolf, L. E. (2001); College students with ADHD and other hidden disabilities: Outcomes and interventions. Annals of the New York Academy of Sciences, 931, 385-395.
Yen, J. C.; Tsai, C. H. and Wu, M. (2013); “Augmented Reality in the Higher Education: Students’ Science Concept Learning and Academic Achievement in Astronomy”. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 103 (26): 165-173.
Zampetis, L. A.; Bouranta, N. and Moustakis, V. S. (2010); “On the relationship between individual creativity and time management”. Thinking Skills and Creativity, 5: 23-32.