ارتباط راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، خودکارآمدی، خلاقیت و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام (ره)

2 دانشگاه علوم و تحقیقات اصفهان

چکیده

مقدمه: پیشرفت تحصیلی تحت تاثیر متغیرهای زیادی است. برخی از مهمترین آنها راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، خودکارآمدی، خلاقیت و هوش هیجانی هستند. هدف: این پژوهش با هدف بررسی ارتباط میان راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، خودکارآمدی، خلاقیت و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی انجام شد. روش: این مطالعه توصیفی – تحلیلی از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش همه دانش آموزان پایه سوم دبیرستان شهرری بودند. برای انجام این پژوهش 200 دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. همه شرکت کنندگان پرسشنامه های راهبردهای انگیزشی برای یادگیری، خودکارآمدی، خلاقیت و هوش هیجانی را تکمیل کردند. یافته ها: یافته ها نشان داد که میان بسط دهی، سازمان دهی، تفکر انتقادی، خودنظم دهی فراشناختی، خودکارآمدی، خلاقیت و هوش هیجانی با پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت و معنادار وجود داشت. خودکارآمدی، خودنظم دهی فراشناختی، خلاقیت و هوش هیجانی 49 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی را پیش بینی کردند. سهم خودکارآمدی در پیش بینی پیشرفت تحصیلی بیش از سایر متغیرها بود. نتیجه گیری: نتیجه پژوهش نشان داد که استفاده از خودکارآمدی، خودنظم دهی فراشناختی، خلاقیت و هوش هیجانی باعث افزایش پیشرفت تحصیلی می شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The relationship between cognitive and metacognitive learning strategies, self-efficacy, creativity and emotional intelligence with academic achievement

چکیده [English]

Introduction: Academic achievement is affected by several variables. Some of the most important variables are cognitive and metacognitive learning strategies, self-efficacy, creativity and emotional intelligence. Aims: This research aimed to investigate the relationship cognitive and metacognitive learning strategies, self-efficacy, creativity and emotional intelligence with academic achievement. Methods: This is a descriptive analytical study of correlation type. The statistical population of this research was all third grade students of high school in Shahre-Ray city. For this research, 200 students were selected by using stratified random sampling method. All participants completed questionnaires of motivational strategies for learning, self-efficacy, creativity and emotional intelligence. Results: The findings indicate that there are significantly positive relationship between elaboration, organization, critical thinking, metacognitive self-regulation, creativity and emotional intelligence with academic achievement. Self-efficacy, metacognitive self-regulation, creativity and emotional intelligence predict 49 percent of variance of academic achievement. The share of self-efficacy in prediction academic achievement was more than other variables. Conclusion: The research result demonstrated that using self-efficacy, metacognitive self-regulation, creativity and emotional intelligence make increase academic achievement.

کلیدواژه‌ها [English]

  • cognitive and metacognitive learning strategies
  • Self-efficacy
  • Creativity
  • emotional intelligence
  • Academic achievement

مراجع

امینی‌زرار، محمد (1387)؛ رابطه راهبردهای یادگیری خود-تنظیمی و باورهای انگیزشی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان، مجله اندیشه‌های نوین تربیتی، 4(4)، 123-135.
ثمری، علی‌اکبر و طهماسبی، فهیمه (1386)؛ بررسی رابطه هوش­هیجانی و پیشرفت­تحصیلی در دانشجویان، مجله اصول بهداشت روانی، 35(2)، 121-128.
جمالی، مکیه؛ نوروزی، آزیتا و طهماسبی، رحیم (1392)؛ عوامل مؤثر بر خودکارآمدی تحصیلی و ارتباط آن با موفقیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه علوم­پزشکی بوشهر سال 92-1391. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 7، 629-641.
حسینی، افضل‌السادات (1386)؛ بررسی برنامه آموزش خلاقیت معلمان بر خلاقیت پیشرفت تحصیلی و خودپنداره دانش‌آموزان تهران، فصلنامه نوآوری آموزشی، 23(4)، 8-35.
دیر، عزت و بنی‌جمالی، شکوه‌السادات (1388)؛ بررسی سهم عوامل انگیزشی بر استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی در فرآیند یادگیری، فصلنامه مطالعات روانشناختی، 5(3)، 22-35.
سیاح‌برگرد، مهدی؛ اردمه، علی و یعقوبی عسگرآباد، اسماعیل (1392)؛ بررسی رابطه باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودگردان با عملکرد تحصیلی در دانشجویان دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز، مجله توسعه‌ی آموزش جندی‌شاپور، 3(2)، 60-70.
شریفی، نسترن؛ گنجی، حمزه؛ هاشمیان، کیانوش و نجفی‌زند، جعفر (1390)؛ مقایسه سهم هوش شناختی، خلاقیت و هوش­هیجانی در پیش‌بینی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان و دانشجویان در سطوح مختلف تحصیلی، فصلنامه تازه‌های روان‌شناسی صنعتی/سازمانی، 6، 17-35.
عابدی، احمد (1385)؛ بررسی رابطه خلاقیت و انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با عملکرد تحصیلی آنها در درس ریاضی. فصلنامه دانشگاه تبریز، 1(1)، 37-54.
عابدینی، یاسمین؛ باقریان، رضا و کدخدایی، محبوبه سادات (1389)؛ بررسی رابطه باورهای انگیزشی و راهبردهای شناختی، فراشناختی با پیشرفت تحصیلی: آزمون مدل رقیب. تازه‌های علوم شناختی، 12(3)، 34-48.
عاشوری، جمال (1389)؛ نقش راهبردهای انگیزشی، راهبردهای یادگیری شناختی و یادگیری از همتایان در پیش‌بینی پیشرفت­تحصیلی درس زبان انگلیسی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه سمنان.
عاشوری، جمال (1392)؛ ارتباط راهبردهای یادگیری شناختی و فراشناختی، ساختار هدف های ادراک شده کلاس و هوش­معنوی با پیشرفت­تحصیلی دانشجویان پرستاری. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی اصفهان، 13(8)، 692-700.
عبدالملکی، جمال (1388)؛ بررسی رابطه خلاقیت و پیشرفت­تحصیلی در دانشجویان دانشگاه شاهد تهران. اندیشه­های نوین تربیتی دانشگاه الزهرا، 5(2)، 9-22.
کجباف، محمدباقر؛ عاشوری، جمال و عاشوری، محمد (1392)؛ بررسی ارتباط راهبردهای انگیزشی، راهبردهای یادگیری و خلاقیت با پیشرفت ریاضی در دانش­آموزان تیزهوش اصفهان. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 5(1)، 65-85.
گلستان­جهرمی، فاطمه؛ پورشهریاری، مه‌سیما و اصغرنژاد­فرید، علی‌اصغر (1387)؛ بـررسی رابـطه بین هـوش­هیجانی با پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان تیزهوش و عادی. مجله مطالعات روانشناسی تربیتی، 5(1)، 79-98.
محسن‌پور، مریم؛ حجازی، الهه و کیامنش، علی‌رضا (1385)؛ نقش خودکارآمدی، هدف‌های پیشرفت، راهبردهای یادگیری و پایداری در پیشرفت تحصیلی در درس ریاضی دانش‌آموزان سال سوم متوسطه (رشته ریاضی) شهر تهران، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، 5(16)، 9-34.
موسوی، ستاره؛ جبل‌عاملی، جلال و علی‌بخشی، فاطمه (1391)؛ بررسی رابطه‌ی هوش­هیجانی و مؤلفه‌های آن با باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دو ماهنامه تحقیقات علوم رفتاری، 24، 179-193.
ویسی، کورش (1390)؛ رابطه جهت‌گیری‌های هدف، ساختار ادراک شده هدف کلاس درس و راهبردهای شناختی و فراشناختی با پیشرفت ریاضی، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دانشگاه سمنان.
Bandura, A. (2001); Guide for constructing self-efficacy scales. Stanford, CA, USA: Stanford University.
Bar-on, R. (1997); A measure of emotional and social intelligence in Chicago. Canadian Journal of Behavior Science, 18, 123-137.
Biggs, G. B. (2007); Student approach to learning. Hawthorn, Victoria: Australian Council.
Billings, C., Lomas, J., Downey, L., Stough, C. (2014); Emotional intelligence and academic achievement in preadolescent students from Australian schools. Journal of
Personality and Individual Differences, 60, 520-531.
Boussiakou, L. G.; Boussiakou, I. K. & Kalkani, E. C. (2006); Student development using emotional intelligence. World Transactions on Engineering and Technology Education, 5(1), 36-49.
Buric, I. & Soric, I. (2012); The role of test hope and hopelessness in self-regulated learning: Relations between volitional strategies, cognitive appraisals and academic achievement.
Journal of Learning and Individual Differences, 22(4), 523-529.
Dehghani, M.; Jafari-sani, H.; Pakmehr, H. & Malekzadeh, A. (2011); Relationship Between Students' Critical Thinking and Selfefficacy Beliefs in Ferdowsi University of Mashhad, Iran. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 15, 2952-2955.
Diseth, A. (2011); Self-efficacy, goal orientations and learning strategies as mediators between preceding and subsequent academic achievement. Journal of
Learning and Individual Differences, 21(2), 191-195.
Donker, A. S.; De Boer, H.; Kostons, D.; Dignath, C. C.; Ewijk, V. & van der Werf, M. P. (2014); Effectiveness of learning strategy instruction on academic performance: A meta-analysis. Journal of Educational Research Review, 11(1), 1-26.
Fleith, S., Renzuli, D. & Westberg, J. (2009); Effects of a crativity training program On divergent thinking abilities and self-concept in monolingual and bling classrooms. Journal of Creativity Research, 14, 373-386.
Gumora, G. & Arsenion, F. (2002); Emotionality, emotion regulation and school performance in middle school children. Journal of School Psychology, 40(5), 395-413.
Jenaabadi, H. (2014); Studying the Relation Between Emotional Intelligence and Self Esteem with Academic Achievement. Journal of Social and Behavioral Sciences, 114, 203-206.
Kerr, B. & Gagliardi, A. (2006); Measuring creativity in research and practice. Arizona State.
Komarraju, M. & Nadler, D. (2013); Self-efficacy and academic achievement: Why do implicit beliefs, goals, and effort regulation matter? Journal of Learning and Individual Differences, 25, 67-72.
Lee, W.; Lee, M. & Bong, M. (2014); Testing interest and self-efficacy as predictors of academic self-regulation and achievement. Journal of Contemporary Educational Psychology, 39(2), 86-99.
Liem, A. D.; Lau, S. & Nie, Y. (2008); The role of self-efficacy, task value, and achievement goals in predicting learning strategies, task disengagement, peer relationship, and achievement outcome. Contemporary Educational Psychology, 33, 486-512.
Liff, S. (2003); Social and emotional intelligence: Applications for developmental. Journal of Developmental Education, 26, 28-35.
Mann, L. E. (2006); Creativity: The Essence of Mathematics. Journal for education of the Gifted, 30, 236-260.       
Middleton, M. & Midgley, C. (2007); Avoiding the demonstration of lack of ability: an underexplored aspect of goal theory. Journal of educational psychology, 89, 710-718.
Mokhtary, K. & Richard, A. (2002); Assesian Students Metacognitive Awareness of Strategies. Journal of Educational Psychology, 94(2), 710-718.
Nami, Y., Marsooli, H. & Ashouri, M. (2014); The Relationship between Creativity and Academic Achievement. Journal of Social and Behavioral Sciences, 114, 36-39.
Pajares, F. (2002); Gender and perceived self-efficacy in self-regulated learning. Journal of Theory into Practice, 91, 116-125.
Pakdaman Savoji, A.; Niusha, B. & Boreiri, L. (2013); Relationship between epistemological beliefs, self-regulated learning strategies and academic achievement. Journal of Social and Behavioral Sciences, 84, 1160-1165.
Peng, C. (2012); Self-Regulated Learning Behavior of College Students of Science and Their Academic Achievement. Journal of Physics Procedia, 33, 1446-1450.
Pintrich, P. R.; Smith, D. A.; Garcia, T. & Mc Keachie, W. (1991); A manual for the use of the motivated strategies for learning questionnaire (MSLQ). University of Michigan, National Center for Research to Improve Postsecondary Teaching and Learning, Ann Arbor, MI.
Putwain, D. W.; Kearsley, R. & Symes, W. (2012); Do creativity self-beliefs predict literacy achievement and motivation? Learning and Individual Differences, 22(3), 370-374.
Runco, M. A. (2007); Achievement Sometimes Requires Creativity. Journal of High Ability Studies, 18, 75-77.
Saklofske, D. H.; Austin, E. J.; Mastoras, S. M.; Beaton, L. & Osborne, SH. E. (2012); Relationships of personality, affect, emotional intelligence and coping with student stress and academic success: Different patterns of association for stress and success. Journal of Learning and Individual Differences, 22(2), 251-257.
Sherer, M.; Maddux, J. E.; Mercandante, B.; Prentice-dunn, S.; Jacobs, B. & Rogers, R. W. (1982); The self-efficacy scale: Construction and Validation. Journal of Psychological Reports, 51(2), 663-671.
Tabakhnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007); Using multivariate statistics (5th Ed.). Boston: Allyn & Bocon.
Torrance, E. P. (1974); Scientific veiews if creativeity. Newyork: McGraw-Hill.
Wolters, C. A. (2004); Advancing achievement goal theory: using goal, structures and goal orientation to predict student motivation, cognition and achievement. Journal of educational psychology, 96(2), 236-250.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار